Trends of selected health behaviors of Polish youth aged 13-15 the European and worldwide studies between 1995-2011

Health behaviors such as an adequate amount of physical activity, psychological welfare, maintaining a proper diet and avoiding stimulants affects people’s health and allows for its proper maintenance. The aim was to evaluation of health behaviors tendencies amongst Polish youth and determination of the impact of social changes in Poland. Trends of selected health habits were presented on analysis data of ESPAD and HBSC research conducted amongst 13–15 years old teenagers. Between 1995–2003 there was a rapid increase of numbers of teenagers who began to smoke cigarettes under the age of 13 (36–40%), and a significantly large increase was observed amongst female teenagers (26–31%). Between 2003 and 2011 a decline in numbers of teenagers who smoke cigarettes over a factor of 14% for boys and 9% for girls was observed. Most commonly consumed alcohols amongst teenagers were beer, wine and then vodka. Numbers of teenagers becoming intoxicated with alcoholrose (35% for females, and 27% for males). Between 1995–2003 an upward trend was observed regarding the consumption of psychoactive substances amongst teenagers under the age of 13, usage of those substances amongst teenagers drops in the coming years, with the exception of marihuana. Level of physical activity amongst inhabitants of Poland declined; simultaneously number of people spending their time in front of the computer screen increased (over five times amongst females). Numbers of Polish teenagers becoming overweight and obese increased up to 10% for males.Zachowania zdrowotne do których zaliczamy odpowiedni poziom aktywności fizycznej, dobrostan psychiczny, utrzymywanie odpowiedniej diety, unikanie używek wpływają na stan zdrowia oraz umożliwiają utrzymanie go na właściwym poziomie. Celem pracy było określenie trendów zachowań zdrowotnych wśród młodzieży polskiej oraz określenie wpływu zmian społecznych w Polsce na ich kształtowanie. Trendy wybranych zachowań zdrowotnych zostały przedstawione na podstawie analizy wyników badań ESPAD oraz HBSC przeprowadzonych wśród 13–15-latków. W latach 1995–2003 gwałtownie wzrastała liczba młodych ludzi zaczynających palenie papierosów przed 13 rokiem życia (36–40%), szczególnie duży wzrost zaobserwowano wśród dziewcząt (26–31%). Od 2003 do 2011 roku obserwowany jest spadek liczby młodych osób sięgających po papierosy, wśród chłopców o 14%, dziewcząt o 9%. Najczęściej spożywanym alkoholem przez młodzież było piwo, następnie wino, a najrzadziej wódka. Wzrastała liczba upijających się nastolatków (35% dziewcząt, 27% chłopców). W latach 1995–2003 obserwowany był trend wzrostowy w inicjacji w wieku poniżej 13 lat konsumpcji substancji psychoaktywnych, po tym roku następuje spadek, z wyjątkiem marihuany. Spadł poziom aktywności fizycznej Polaków, jednocześnie wzrósł odsetek osób spędzających czas przed ekranem komputera (pięciokrotnie wśród dziewcząt). Wzrasta ilość przypadków nadwagi i otyłości wśród młodych Polaków, aż 10% wzrost odnotowano wśród chłopców