Use of physical force by the Police on the basis of the Act on Direct Coercion Measures and Firearms in regard to human rights

Przedmiot badań: Prezentowane opracowanie dotyczy użycia siły fizycznej przez Policję w świetle przepisów ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. Ten środek przymusu bezpośredniego może być bardzo skuteczny. Niekiedy jest wręcz niezbędny podczas interwencji policyjnych. W przypadku bezpodstawnego bądź nieadekwatnego zastosowania może on jednak prowadzić do naruszenia wolności i praw osób, wobec których jest używany. W praktyce pojawiają się przypadki przekroczenia granic stosowania siły fizycznej. Niniejsze opracowanie stanowi analizę przepisów wymienionej wyżej ustawy oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie dopuszczalności użycia siły fizycznej przez Policję. Cel badawczy: W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy rozwiązania prawne zawarte w ustawie o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej i dotyczące użycia siły fizycznej są wystarczające, a jeżeli nie, to dlaczego i czy istnieją zasady, które ułatwiłyby policjantom korzystanie z tego środka w granicach prawa oraz czy mogą temu służyć standardy wypracowane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Metoda badawcza: Badania opierają się na dogmatyczno-prawnej analizie przepisów ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz wypowiedzi doktryny i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wyniki: Przepisy ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz dotychczasowe analizy dotyczące stosowania siły fizycznej nie są rozległe i są niewystarczające do określenia standardów jej używania przez Policję. Brak jest wytycznych, które ułatwiłyby policjantom przestrzeganie granic działania przy użyciu siły fizycznej. Pewną pomoc w tym zakresie mogą stanowić zasady wypracowane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka.Background: The presented study concerns the use of physical force by the Police on the basis of Act on Direct Coercion Measures and Firearms. This measure can be very effective and necessary during police interventions. However, it may also lead to the violations of the personal rights of the persons to whom it is applied. While issues of using physical force have been regulated in Polish law, in practice, however, there are cases of excessive usage of physical force. These issues were also considered by the European Court of Human Rights. This study is an analysis of the law as well as the principles of the use of physical force developed in the case law of the European Court of Human Rights. Research purpose: The article attempts to answer the question whether the legal solutions adopted by the Polish legislature regarding the admissibility of using physical force are sufficient, and if not – why not, and whether there are guidelines that would make it easier for police officers to use this measure within the Act on Direct Coercion Measures and Firearms or if such standards are some rules created by the European Court of Human Rights. Methods: The research is based on a dogmatic and legal analysis of legal provisions and statements of the doctrine and case law of the European Court of Human Rights. Conclusions: The provisions of the Act on Direct Coercion Measures and Firearms as well as the existing analyzes regarding the use of physical force are not extensive and are insufficient to determine the standards for its use by the Police. There are no guidelines that would make it easier for police officers to cross the limits of physical force. Some help can be provided by rules created by the European Court of Human Rights