Clinical significance and therapeutic application of melatonin – current state of art

Melatonin is something more than merely a hormone and many of its actions exceed the frames, normally assigned to hormones, including, for example, involvement in numerous oxidoreductive reactions and the function of a potential scavenger of “free radicals”. At present, there are several approved indications for melatonin use in the therapy in humans: 1) sleep disorders, especially in advanced age, 2) regulation of sleep-wake circadian rhythms in the blind persons, and in case of shift-work disorders, 3) alleviation of jet-lag, 4) certain psychiatric diseases, in particular depressions. Dose of melatonin and duration of treatment should always be selected individually, and should depend on the cause of administration. The average therapeutic doses vary from l to 5 mg. There are also more and more frequent data on other therapeutic possibilities of this hormone. Strong trends are now observed toward melatonin recommendation in many diseases and clinical conditions, where, however, the mode and character of melatonin action are still far from the level of thorough understanding. Nevertheless, the authors usually report positive outcomes of melatonin administration, explaining the mechanism of observations mainly on the basis of the free-radical theory and on the participation of melatonin in oxidoreductive reactions. Melatonin should not be used by pregnant and lactating women, by healthy children of all ages, and by persons suffering from immune-system neoplasms. Melatonin should be used with caution by people with autoimmune and allergic diseases.Melatonina jest czymś więcej niż jedynie hormonem i wiele jej działań wykracza poza ramy przydane hormonom, np. udział w szeregu reakcji oksydoredukcyjnych w charakterze potencjalnego zmiatacza wolnych rodników. W chwili obecnej istnieje kilka wskazań do stosowania terapeutycznego melatoniny u ludzi. Są to: 1) zaburzenia snu, zwłaszcza u osób w wieku podeszłym, 2) regulacja rytmu sen-czuwanie u osób niewidomych oraz u osób wykonujących pracę zmianową, 3) niwelowanie zaburzeń wynikających z szybkiej zmiany stref czasowych w czasie podróży międzykontynentalnych (jet-lag), 4) niektóre choroby psychiczne, w szczególności depresje. Dawka stosowanej melatoniny oraz długość kuracji powinny być zawsze dobierane indywidualnie i zależeć od przyczyny jej stosowania. Przeciętne dawki stosowane w terapii wahają się od 1 do 5 mg. Występują obecnie silne tendencje, ażeby melatoninę stosować w bardzo wielu chorobach i stanach klinicznych, w których działania melatoniny naukowo do końca nie wyjaśniono. Tym niemniej, autorzy donoszą zazwyczaj o pozytywnych wynikach terapii melatoniną, opierając tłumaczenie pozytywnego działania tego leku głównie na teorii wolnorodnikowej i udziale melatoniny w reakcjach oksydoredukcyjnych. Nie powinno się stosować melatoniny w okresie ciąży i karmienia i u zdrowych dzieci w każdym wieku z powodu niepełnych badań na temat bezpieczeństwa stosowania. W oparciu o przesłanki teoretyczne zaleca się ostrożność w stosowaniu melatoniny u osób z chorobami autoimmunologicznymi i alergicznymi