Legal issues of agricultural producer organisations – selected problems

Celem rozważań była próba określenia kształtu prawnego zakładania, uznawania i funkcjonowania organizacji producentów rolnych (ze szczególnym uwzględnieniem zmian regulacji prawnych z 2019 i 2020 r.) oraz ich oceny w kontekście obecnych wyzwań dotyczących gospodarstw i rynków rolnych. Starano się także ustalić, które regulacje prawne stanowią barierę w zakresie zakładania i rozwoju organizacji producentów rolnych oraz wskazać propozycje ich zmiany. Rozważania skoncentrowano przede wszystkim na regulacjach unijnych dotyczących organizacji producentów rolnych (w tym zwłaszcza na rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z 17 grudnia 2013 r. ustanawiających wspólną organizację rynków produktów rolnych) oraz znowelizowanych w 2019 i 2020 r. polskich przepisach. Poruszono zagadnienie europejskiego Zielonego Ładu i strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz „od pola do stołu” opublikowanych w maju 2020 r. przez Komisję Europejską. Do realizacji założeń wynikających z tych unijnych dokumentów mogą przyczynić się właśnie organizacje producentów rolnych, są one również ważne w aspekcie rozwoju gospodarstw i rynków rolnych. W dalszej części rozważań wskazano różnice i podobieństwa pomiędzy organizacjami a grupami producentów rolnych. W konkluzji stwierdzono m.in., że czynnikiem stanowiącym barierę w zakresie uznawania organizacji jest prawdopodobnie m.in. wysoka liczba producentów rolnych konieczna do rejestracji, jak i ilość dostarczanych produktów rolnych. Pozytywnie oceniono zmiany regulacji prawnych, które weszły w życie w maju 2020 r. Pozwalają one na korzystanie także przez organizacje producentów rolnych ze środków unijnych z działania „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Na koniec zaproponowano uchwalenie odrębnej ustawy o organizacjach producentów rolnych, regulującej zasady zakładania i funkcjonowania omawianych podmiotów.The article aims, firstly, to define the legal framework of the way agricultural producer groups are established, recognized and how they operate (with particular attention given to amendments to legal regulations of 2019 and 2020) and to assess them in the context of current challenges that farms and agricultural markets are facing, and secondly, determining which legal regulations constitute a barrier to the establishment and development of agricultural producer organizations and indication of proposals fortheir amendment. The considerations focusprimarily on EU regulations on agricultural producer organisations (including, in particular, Regulation (EU) No 1308/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 establishing a common organisation of the markets in agricultural products and repealing Council Regulations (EEC) No 922/72, (EEC) No 234/79, (EC) No 1037/2001 and (EC) No 1234/2007) and the Polish regulations amended in 2019 and 2020. The issue of the European Green Deal and the 2030 biodiversity strategy and “farm to fork” published in May 2020 by the European Commission is discussed. It is agricultural producer organisations that can contribute to the implementation of the assumptions included in those EU documents and they are important in terms of the development of farms and agricultural markets. Further on, the publication points out to the differences and similarities between organisations and groups of agricultural producers. In the conclusion, the author states, inter alia, that the factors hindering the recognition of the organisations include a high number of agricultural producers necessary for registration and the amount of supplied agricultural products. She positively assesses the amendments to the legal regulations that entered into force in May 2020. They allow agricultural producer organisations to use EU funds under the measure “Creation of producer groups and producer organisations” covered by the Rural Development Program for 2014-2020. Finally, she proposes adopting a separate act on agricultural producer organisations, regulating the principles of establishing and functioning of the entities in questions