Federalizm fiskalny jako rozwiązanie problemów gospodarczych strefy euro

Recent economic problems have proved once again that the best trigger for European integration is crisis. As for now the causes of world financial crisis and European debt crisis are not the main subject of economists’ polemics. The key problems is how to avoid or prevent euro zone from next asymmetric shocks and improve its shock absorption capabilities? European Union (EU) introduced one of the most complex reform package in its history. Recent EU reforms solve many of current problems which led in some members countries of euro zone to debt crisis. But the key issue is whether they lead euro zone to next stages of economic integration that would help to prevent and coping with future crisis which surely will come. The theory of economic integration as one of the solutions suggests to go further than what was already created within European Union and particularly within eurozone – a political union (Lubbe, 2003). An integral part of this stage is fiscal federalism. In this paper I would like to highlight causes of recent economic crisis and explain why fiscal federalism would solve many of current problems. I will also introduce current propositions of UE reforms and try to assess whether they lead to fiscal federalism as the best way for efficient macroeconomic governance in the euro zone.Ostatnie problemy gospodarcze udowodniły raz jeszcze, że europejska integracja ma tendencję do przyspieszania w obliczu kryzysu. Przyczyny kryzysu finansowego, a następnie na rynku długu publicznego w strefie euro zostały kompleksowo zdiagnozowane. Wyzwaniem w tym zakresie pozostaje kwestia, w jaki sposób można wzmocnić odporność strefy euro przed następnymi szokami asymetrycznymi oraz jak zwiększyć zdolność do ich absorpcji. W odpowiedzi na te wyzwania Unia Europejska opracowała jeden z najbardziej kompleksowych pakietów reform w swej historii. Kluczowym pytaniem pozostaje czy prowadzą one do dalszej integracji ekonomicznej, która nie tylko zwiększyłaby odporność strefy euro na wahania koniunktury gospodarczej, lecz także możliwości absorpcji szoków. Teoria ekonomicznej integracji sugeruje, szczególnie dla strefy euro jako najbardziej zintegrowanej grupy krajów, utworzenie unii politycznej (Lubbe, 2003). Jej integralną częścią stałby się zapewne federalizm fiskalny. W niniejszej pracy autor komentuje możliwe korzyści płynące z wprowadzenia federalizmu fiskalnego w Unii Europejskiej. Dokonana została również ocena ostatnich reform pod kątem ich zbieżności z modelem federalizmu fiskalnego jako rozwiązania mogącego się przyczynić do podniesienia efektywności polityki gospodarczej w strefie euro