Grupowanie państw europejskich ze względu na spożycie żywności

Problem of clustering of European countries with respect to food consumption is considered. Data related to average yearly per capita consumption of 14 main categories of food products in 39 countries are collected and analysed. Food consumption data for two years: 2000 and 1993 are elaborated. The year 2000 was because there are no more recent data sets available. The year 1993 was chosen as a good reference point: data for that year are the oldest complete. To perform a reasonable grouping of countries the cluster analysis is performed. As a proper number of cluster is not known in advance, hierarchical methods offered by statistical packages Statgraphics are used. The desirable number of clusters is estimated by distance matrices analysis, dendrograms, and graphical representations of distance between clusters with respect to different clustering stages. Squared Euclidean distance is used as a measure of similarity. It is remarkable that all hierarchical methods applied in this paper, apart from nearest neighborhood approach, lead to very similar classification results. Therefore we believe that obtained results provide a valuable and objective insight into the problem of diversification of food consumption in Europe. It has been verified that in spite of visible changes in food consumption in investigated countries, sets of countries belonging to particular clusters obtained for 2000 and for 1993 are almost indistinguishable.W artykule rozważono zagadnienie pogrupowania państw europejskich ze względu na konsumpcję żywności. Zgromadzono dane o rocznym spożyciu na osobę 14 głównych grup produktów żywnościowych w 39 państwach. Dane dotyczą konsumpcji żywności w latach 2000 oraz 1993. W celu pogrupowania państw wykorzystano analizę skupień. Z uwagi na brak przesłanek dotyczących liczby skupień zastosowano hierarchiczne metody aglomeracyjne, oprogramowane w pakietach statystycznych Statgraphics. Liczbę skupień ustalono na podstawie analizy macierzy odległości, dendrogramów oraz wykresów odległości skupień względem etapów grupowania. Za miarę podobieństwa przyjęto kwadrat odległości euklidesowej. Ustalono, że poza metodą najbliższego sąsiedztwa, wszystkie hierarchiczne metody aglomeracyjne prowadzą do skupień o zbliżonym zestawie państw. Na podstawie wykonanej analizy skupień stwierdzono, że mimo zmian w spożyciu produktów żywnościowych w poszczególnych krajach, zestawy państw w otrzymanych skupieniach w roku 2000 i 1993 były niemal identyczne