Language in the Light of Research on Communication of Children with Hearing Impairments

Celem artykułu jest syntetyczne przedstawienie zjawisk rozpoznanych w toku wieloletnich obserwacji aktów komunikowania się dzieci, młodzieży (niemowląt, dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów i studentów) oraz osób dorosłych z uszkodzeniami słuchu w środowiskach ich życia codziennego, w rodzinach, przedszkolach, szkołach i środowiskach lokalnych. Zadaniem, które postawiła sobie autorka, jest próba wyodrębnienia głównych elementów, czynników i właściwości procesu przyswajania języka przez osoby, które doświadczają różnych uszkodzeń słuchu, i wskazanie na te spośród nich, które mają charakter uniwersalny, a zarazem pozwalają zobaczyć sam język w jego głównej humanistycznej roli. Problematyka ta zasługuje na zainteresowanie nie tylko ze względu na jej istotność w aspekcie zadań surdologopedii i pedagogiki specjalnej, ale również z uwagi na najdonioślejsze problemy współczesnych nauk humanistycznych i społecznych, które poszukują wyjaśnienia istoty wielorakich i złożonych zjawisk, będących konsekwencją zaburzeń łączności językowej oraz umysłowej między osobami i kulturami.The aim of the following article is to present synthetically the phenomena identified in the course of multiannual observations of communication acts of children, adolescents (babies, kindergarten-age children, pupils and students), as well as adults with hearing impairments in their everyday life, family, kindergarten, school and local environments. The task the author set herself is an attempt to distinguish the main elements, factors and properties of the process of language acquisition by persons who experience different hearing impairments, moreover, to indicate those which are universal and allow, at the same time, to see the language itself in its main humanistic role. This issue merits attention not only due to its importance in terms of surdologopedics and special pedagogy mission, but also because of the most significant problems of contemporary humanities and social sciences, which seek to explain the essence of multiple and complex phenomena that are a consequence of language and mind connection disturbances between persons and cultures