Demographic challenges of peripheral country areas

Celem opracowania jest identyfikacja wyzwań i zagrożeń dla rozwoju społeczno-gospodarczego peryferyjnych obszarów wiejskich, wynikających ze specyfiki procesów demograficznych zachodzących na tych obszarach. Badaniami szczegółowymi (lata 2004-2016) objęto przygraniczne gminy Podkarpacia. Ich peryferyjność wynika zarówno z przygranicznego położenia, jak i położenia względem regionalnych i krajowych ośrodków rozwoju (odległości – dostępności). Stwierdzono, że badane obszary stoją w obliczu dużych wyzwań demograficznych, wynikających z małej i zmniejszającej się liczby ludności (przy niskim wskaźniku gęstości zaludnienia). Jest to wynikiem zarówno zaszłości historycznych, procesów migracyjnych, jak i ujemnego wskaźnika przyrostu naturalnego. Te procesy rzutują na niekorzystną strukturę wiekową ludności z całym „pakietem” problemów towarzyszących starzejącemu się społeczeństwu. Zagraża to rozwojowi badanych jednostek, ogranicza możliwości pełnego wykorzystania ich endogenicznego potencjału. Demografia urasta do rangi bariery rozwoju peryferyjnych obszarów przygranicznych regionu.The objective of the elaboration is to identify challenges and threats to the socio-economic development of rural peripheries resulting from the specificity of the demographic processes taking place in these areas. Detailed research (2004-2016) covered border communes of Podkarpacie. The peripherality stem from their cross-border location and position in relation to regional and national development centers (distances – availability). It was found that the surveyed areas face large demographic challenges resulting from small and declining population (low population density index) that results from both historic reasons, migration processes as well as negative natural growth index. These processes affect the unfavorable age structure of the population with the whole “package” of problems that accompany the aging population jeopardizing the development of the surveyed entities, limiting the possibility of full use of their endogenous potential. Demography is becoming a barrier to the peripheral development of the border regions