Evaluation of cattle husbandry effectiveness in farms maintaining the native breeds included into the programme of protection of genetic resources

Celem pracy była ocena efektywności chowu bydła w gospodarstwach utrzymujących dwie polskie rodzime rasy objęte programem ochrony zasobów genetycznych, tzn. polską czerwoną (15 gospodarstw) i białogrzbietą (20 gospodarstw). Grupę kontrolną stanowiło 15 gospodarstw utrzymujących krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej w intensywnych technologiach. Informacje zbierano bezpośrednio w gospodarstwach, wykorzystując ankietę przeprowadzoną z rolnikami w roku 2011 oraz własne obserwacje. Wyliczono strukturę kosztów i przychodów oraz dochód z chowu bydła. Koszty jednostkowe oraz dochodowość określono w przeliczeniu na jedną krowę i jeden kg mleka. Rachunek kosztów jednostkowych wykonano według metodyki stosowanej w systemie FADN. Wykazano, że obecny poziom dopłat z programów rolnośrodowiskowych do krów ras rodzimych (uwzględniając ich istotnie niższą wydajność) jest znaczącym wsparciem, decydującym w dużej mierze o ich utrzymywaniu przez rolników. Dopłaty te nie rekompensują jednak w pełni utraconego dochodu, w porównaniu do gospodarstw prowadzących intensywną produkcję mleka.The aim of the study was to evaluate the effectiveness of cattle husbandry in farms maintaining two native Polish breeds included into the programme of protection of genetic resources, i.e. Polish Red (15 farms) and Whiteback (20 farms). The control group consisted of 15 farms maintaining the Polish Holstein-Friesian cows, in the intensive technologies. The information was collected directly from the farms on the basis of farmer survey conducted in 2011 and from own observations. The structure of costs and incomes as well as revenue from cattle husbandry were calculated. The costs per unit and profitability were determined per one cow and 1 kg of milk. Unit costing was accomplished according to the methodology used in the FADN. It has been shown that the current level of refunds from agrienvironmental programmes to the native breeds of cows (including significantly lower milk yield) is the crucial support which to a large extent is decisive for their maintenance by farmers. However, the refunds do not compensate for the loss of revenue, compared to the farms with intensive milk production