Changes of the phosphorus and potassium contents in soil and crop yielding along 30-years, on the soil fertilized and not fertilized with these nutrients

W wieloletnich doświadczeniach prowadzonych od 1923 r. na polu doświadczalnym SGGW w Skierniewicach badano (za okres ostatnich 30 lat) zmiany zawartości dostępnych form fosforu i potasu w poziomie gleby do 70 cm, plonowanie roślin i pobieranie tych składników przez rośliny. Badania te prowadzi się na 3 polach o zróżnicowanym zmianowaniu i nawożeniu organicznym oraz przy następującym nawożeniu CaNPK, CaNP, CaNK. Na poletkach nienawożonych fosforem (CaNK) lub potasem (CaNP) od 1923 r. plony ziarna zbóż w ciągu 30 lat utrzymały się na poziomie 2-3 t·ha⁻¹ i dla zabezpieczenia takich plonów uwalniało się rocznie z form silnie związanych 8-10 kg P·ha⁻¹ i 30-50 kg K·ha⁻¹·rok⁻¹. Natomiast na obiektach CaNPK plony ziarna zbóż wzrastały w okresie ostatnich 30 lat przeciętnie o 34 kg·ha⁻¹ rocznie. Niepobrany przez rośliny fosfor z superfosfatu gromadzi się głównie w warstwie ornej i mało przemieszcza się w głąb profilu, natomiast potas w większym stopniu przemieszcza się do głębszych warstw gleby. Fosfor i potas z obornika łatwiej przemieszczał się do głębszych warstw niż z nawozów mineralnych.Changes in the content of available phosphorus and potassium in the 0-70 cm soil horizon during 30 years were investigated, under long-term fertilization experiment carried out since 1923 at the Experimental Field in Skierniewice, belonging to Warsaw Agricultural University. Yield of plants, P and K uptake by plants at that time were studied as well. The study was carried out on the plots with or without P or K fertilizer (CaNPK, CaNP, CaNK), on three fields differed in crop rotation and organic fertilization. On the plots not treated with phosphorus (CaNK) or potassium (CaNP) since 1923, the yields of cereal grain were on the same level over 30 years (2-3 t·ha⁻¹) and, to maintain such yields, the crops took up from unavailable forms 8-10 kg P and 30-50 kg K·ha⁻¹ yr⁻¹. On the other hand on CaNPK treated objects the yields of cereal grain increased during last 30 years by 34 kg·ha⁻¹·yr⁻¹ on an average. The phosphorus from superphosphate not used by plants, was accumulated in the ploughing horizon and not leached down. Potassium was easier translocated down to deeper soil horizons. More phosphorus and potassium transferred down the soil came from farmyard manure than from the mineral fertilizers