Wplyw zroznicowanego piecioletniego nawozenia mineralnego na dynamike odczynu gleby oraz zaleznosci miedzy odczynem a zawartoscia wapnia w glebie, runi mieszanej i kupkowce pospolitej [Dactylis glomerata L.]

The five-year long research pertaining to the effect of mineral NPK fertilization on the formation of soil reaction, calcium and magnesium content in soil, mixed sod growth and cocksfoot, was carried out in the localities of Chorzelów and Kraczków in Rzeszów administrative area in the years 1981-1985. The factor deciding about the dynamics of pHKCl of soil was the nitrogen fertilization; the effect of potassium fertilizers was not large and that of phosphorus was almost invisible. The greatest and most quickly preceding decrease of soil reaction was noted in the objects with the dose of 360 and 480 kg N/ha/year. The decrease of pHKCl was accompanied by the decrease in exchangeable calcium content as well as the content of available magnesium in the surface layer of 0-10 cm of grassland and in mixed sod grass. The calcium and magnesium content in cocksfoot underwent slight changes which indicates the dominating effect of the occurring changes of botanic composition of the vegetative cover on the Ca and Mg content in the mixed sod grass. The soils intensively fertilized must be enriched in calcium and magnesium and other elements not introduced with NPK.Pięcioletnie doświadczenia dotyczące wpływu nawożenia mineralnego NPK na kształtowanie się odczynu gleby, zawartość wapnia i magnezu w glebie, runi mieszanej i kupkówce pospolitej wykonano w miejscowościach Chorzelów i Kraczkowa w woj. rzeszowskim w latach 1981-1985. Czynnikiem decydującym o dynamice pHKCl gleby było nawożenie azotowe, wpływ nawozów potasowych był niewielki, a fosforowych praktycznie niewidoczny. Największe i najszybciej zachodzące obniżanie się odczynu gleby stwierdzono na obiektach z dawką 360 i 480 kg N ha⁻¹rok⁻¹. Obniżaniu się pHKCl towarzyszyło zmniejszanie się zawartości wymiennego wapnia i przyswajalnego magnezu w wierzchniej 0-10 cm warstwie gleb użytków zielonych oraz w runi mieszanej. Zawartość wapnia i magnezu w kupkówce pospolitej ulegała niewielkim zmianom, co wskazuje na dominujący wpływ zachodzących w wyniku nawożenia zmian składu botanicznego porostu na zawartość Ca i Mg w runi mieszanej. Gleby intensywnie nawożone muszą być wzbogacane w wapń i magnez oraz inne, nie wnoszone wraz z NPK pierwiastki