Hans Wagner as Neo-Neo-Kantian

The aim of the paper is to briefly present the philosophy of Hans Wagner (1917-2000) as belonging to the last phase of the development of the German transcendental philosophy. Hans Wagner’s philosophy is presented as an attempt to synthesize earlier positions developed on the basis of this tradition, namely the synthesis of: (a) neo-Kantianism with post-neo-Kantianism, (b) Kant's philosophy with Hegel's philosophy, (c) neo-Kantian transcendentalism with Husserl's transcendentalism, (d) the philosophy of transcendental subject (Kant, neo-Kantianism, phenomenology) with the philosophy of empirical subject (Hönigswald, Heidegger, Sartre). The main theoretical figure of Hans Wagner’s philosophy is the problem of two aspects of human thinking: its absoluteness and finiteness. According to Wagner development of the philosophical reflection, which we can observe on the example of the evolution of - originating from Kant - transcendental philosophy, leads to an explanation of the possibility to reconcile these two aspects of human thinking, and thus to answer the very question: how is it possible that our thinking can be both absolute and finished, and what are the consequences of this fact for the status of all cultural products of human thinking, such as: science, morality or law.Celem artykułu jest krótkie przedstawienie filozofii Hansa Wagnera (1917-2000) jako należącej do ostatniej fazy rozwoju tradycji niemieckiej filozofii transcendentalnej. Filozofia Wagnera przedstawiona zostaje jako próba syntezy wcześniejszych stanowisk rozwiniętych na gruncie tej tradycji, a mianowicie jako synteza: (a) neokantyzmu z postneokantyzmem, (b) filozofii Kanta z filozofią Hegla, (c) transcendentalizmu neokantystów z transcendentalizmem Husserla, (d) filozofii podmiotu transcendentalnego (Kant, neokantyzm, fenomenologia) z filozofią podmiotu konkretnego (Hönigswald, Heidegger, Sartre). Podstawową figurę teoretyczną filozofii Hansa Wagnera stanowi problem dwuaspektowości myślenia ludzkiego: jego absolutności i skończoność zarazem. Zdaniem Wagnera rozwój refleksji filozoficznej, który obserwujemy na przykładzie ewolucji pochodzącej od Kanta tradycji filozofii transcendentalnej, prowadzi do wyjaśnienia możliwości pogodzenia tych dwóch aspektów ludzkiego myślenia, a więc do odpowiedzi na pytanie: jak to możliwe, że nasze myślenie może być jednocześnie absolutne i skończone, a także – jakie są tego konsekwencje dla statusu wszystkich kulturowych wytworów ludzkiego myślenia, takich jak: nauka, moralność czy prawo.