Rozwój zrównoważony osiedli blokowych na przykładzie osiedla Radogoszcz-Wschód w Łodzi

W świetle postępującej degradacji środowiska naturalnego, coraz większy nacisk kładzie się na działania mające na celu zminimalizowanie negatywnego wpływu człowieka na środowisko. Próbą odpowiedzi na problemy ekologiczne jest koncepcja zrównoważonego rozwoju, która zakłada zapewnienie trwałego rozwoju ludzkości, ale nie kosztem środowiska. W nowoczesnym budownictwie mieszkaniowym coraz bardziej powszechne są rozwiązania proekologiczne. Ogromnym wyzwaniem jest natomiast dostosowanie budynków już istniejących do dzisiejszych wymagań. Szczególnie trudnymi przypadkami są osiedla blokowe, masowo budowane w epoce socjalizmu, które zdominowały struktury polskich miast. Budowane były w czasach, gdy ochrona środowiska była zepchnięta na najdalszy możliwy plan. Zatem pytanie brzmi: czy osiedla blokowe mogą się rozwijać w sposób zrównoważony? Podmiotem badań zostało osiedle blokowe Radogoszcz- Wschód w Łodzi. W celu rozwiązania problemu badawczego przeprowadzono audyt urbanistyczny przestrzeni osiedla według metodologii opracowanej przez Beatę Komar. W pierwszym kroku wyznaczono wymagania jakościowe wobec osiedli blokowych w świetle zasad zrównoważonego rozwoju, z podziałem na czynniki ekologiczne, ekonomiczne i społeczno-kulturowe. Następnie zinwentaryzowano zasoby osiedla Radogoszcz- -Wschód i dokonano oceny poszczególnych kryteriów. W efekcie zostały wskazane mocne strony przestrzeni osiedla oraz obszary problemowe, które nie spełniają wymagań zrównoważonego rozwoju. Wyniki badań wskazują jednak, że pomimo złej sławy, osiedla blokowe po pewnych modyfikacjach mogą rozwijać się w sposób zrównoważony. Metodologia oparta na koncepcji zrównoważonego rozwoju jest uniwersalna i pomaga w sposób kompleksowy ocenić stan przestrzeni osiedlowych i wskazać wytyczne do strategii rewitalizacji blokowisk.In case of progressive degradation of the natural environment, more emphasis is put on the actions which would minimize the humanity’s negative influence on the environment. An attempt to answer ecological issues is the concept of sustainable development which assumes permanent development of humanity but not at the expense of the natural environment. Nowadays environmentally friendly solutions are frequently used in modern residential buildings. However major challenge is to adapt existing buildings to contemporary requirements. Especially demanding problems are large housing estates built in socialism which dominated the structure of Polish cities before the propagation of sustainable development principles. Research problem of this article is a question: can blocks of flats develop in a sustainable way? In order to answer this question a research based on a methodology by Beata Komar1 through the example of Radogoszcz-East – housing complex located in Łódź was conducted. The object of this study was appraisal of particular aspects of sustainable development (ecological, economic, social and cultural) with reference to block of flats. Additional materials to this analysis were questionnaires for inhabitants about the quality of life in this area