The Use of the Constructive Assent Mechanism in the Decision-Making Process Regarding Saving for Old Age

The following text shows how the mechanism of so-called “constructive assent” was used in social insurance and the plans of its use in the regulations on employee capital plans (PPK) currently being drafted, based on the example of legal regulations concerning open pension funds (OFE). Thanks to the mechanism of so-called “constructive assent”, the overall result of decisions made by people who have the right to choose is foreseeable. However, taking into account the political and economic conditions in which the provisions on protection in the event of old age are adopted, the use of this decision-making mechanism in legal regulations, although effective, can undermine citizens’ confidence in the state and its laws. It is, in principle, negative, but it can also be a dangerous social phenomenon so, when designing this type of legal regulation, it is worth taking this fact into account. At the same time, considering the effectiveness of the described solution, it may be considered for use as social security insurance for people without protection, such as those employed under a contract for specific work.Poniższy tekst przedstawia na przykładzie regulacji prawnych dotyczących otwartych funduszy emerytalnych (OFE), w jaki sposób w ubezpieczeniu społecznym został wykorzystany mechanizm tak zwanej „domniemanej zgody” oraz to, jak jest planowane wykorzystanie go w projektowanych obecnie regulacjach dotyczących pracowniczych planów kapitałowych (PPK)1. Dzięki zastosowaniu mechanizmu domniemanej zgody ogólny wynik decyzji podejmowanych przez osoby, którym przysługuje prawo wyboru, jest z góry możliwy do przewidzenia. Biorąc jednak pod uwagę polityczne i ekonomiczne uwarunkowania, w jakich uchwalane są przepisy dotyczące zabezpieczenia na wypadek starości, wykorzystanie w regulacji prawnej tego mechanizmu podejmowania decyzji, choć jest on efektywny, może osłabić zaufanie obywateli do państwa i tworzonego przez nie prawa. Jest to co do zasady negatywne, ale może być również niebezpieczne jako zjawisko społeczne. Jednocześnie, biorąc pod uwagę efektywność opisywanego instrumentu, warto rozważyć jego wykorzystanie w celu objęcia ubezpieczeniem społecznym osób pozbawionych tej ochrony, np. zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło