Europa mniejszości.Obrazy kulturowe i granice etniczne.

The paper deals with the creation of cultural landscapes by European minorities. Looking at the map of European linguistic minorities we observe strong assimilation processes (connected with globalization, new media, a uniformity of lifestyles) resulting in the diffusion of minorities into the dominant culture. It also seems that the presence of minorities in Europe has become increasingly expressive. It is not concealed within the private lives of individuals, but has a strong influence on the creation of cultural landscapes, delimits their space and uses its influence for the promotion of the minority cultures. One can see an increasing number of visual indicators of bilingualism, such as street signs, names of institutions, inscriptions on billboards, etc. Events organized by the minorities, such as picnics, festivals, fairs, etc. are also more noticeable. There is a debate on the actions of civil disobedience (in Wales and in Brittany) and their consequences leading to the implementation of visual bilingualism. The circumstances and results of the introduction in Poland of bilingual signs in the areas inhabited by linguistic minorities – the Kashubs and the Lemkos – are publicly discussed. Finally, the actions taken up by the Kashubs are presented in the media. These actions serve the cultural management of their space and the strengthening of their identity through the invented traditions and cultural engagement. The visual presence of minority languages and cultures in a specific territory create sharper ethnic boundaries.Artykuł dotyczy konstruowania krajobrazów kulturowych przez autochtoniczne mniejszości w dzisiejszej Europie. Przyglądając się mapie europejskich mniejszości językowych, obserwować możemy z jednej strony silne procesy asymilacyjne (związane m.in. z globalizacją, nowymi mediami, ujednoliceniem sposobu życia), w związku z czym przedstawiciele mniejszości wtapiają się w kulturę dominującą. Z drugiej strony wydaje się, że obecność mniejszości w Europie jest coraz bardziej wyrazista. Nie zamyka się bowiem w prywatnym świecie jedno-stek, ale silnie wpływa na kształtowanie obrazów kulturowych, naznaczając przestrzeń i wykorzystując ją do promocji kultury. Pojawiają się coraz liczniejsze wizualne oznaki dwujęzyczności, takie jak tablice, nazwy instytucji, organizacji. Coraz bardziej widoczne są również działania mniejszości przejawiające się m.in. poprzez organizowane jarmarki, festiwale, im-prezy. W tekście analizowane są działania i konsekwencje działań społecznego nieposłuszeństwa (w Walii i Bretanii) prowadzące do wprowadzenia wizualnej dwujęzyczności. Pokazane zostały okoliczności i rezultaty wprowadzania w Polsce dwujęzycznych tablic w miejscach zamieszkiwanych przez mniejszości językowe – Kaszubów i Łemków. Na końcu przedstawiam działania Kaszubów służące kulturowemu zagospodarowaniu przestrzeni i umacnianiu tożsa-mości poprzez wynalezione tradycje oraz działania kulturalne. Wizualna obecność języków i przejawów kultur mniejszościowych wpływa silnie na wyostrzanie granic etnicznych mniejszości