Direct election of the president of the republic (Czech version)

Demokratyczny ustrój polityczny i republikańska forma rządu z indywidualną głową pań¬stwa należały do podstawowych idei, na których oparło się państwo czechosłowackie po swoim powstaniu w 1918 r. Do tradycji tych nawiązała w 1993 r. również Republika Czeska jako samodzielne państwo. Pozycję prezydenta Republiki w systemie konstytucyjnym reguluje Konstytucja Republiki Czeskiej uchwalona pod koniec 1992 roku. Z relacji między naj¬wyż¬szymi organami państwa wynika, że Republika Czeska ma parlamentarną formę rządu. W la¬tach 1993–2012 urząd prezydenta Republiki był obsadzany w drodze głosowania w Par¬lamen¬cie. Wybierały go na wspólnym posiedzeniu obie izby Parlamentu. W artykule omówione są przy¬czyny i propozycje dotyczące wprowadzenia bezpośrednich wyborów głowy państwa. Dopro¬¬wadziły one do uchwalenia w 2012 r. nowelizacji Konstytucji, a następnie ustawy nr 275/2012 Sb., która uregulowała szczegóły procesu wyborczego, łącznie z tym, że np. po raz pierwszy w Republice Czeskiej zostało uregulowane finansowanie kampanii wyborczej. Prze¬pisy ustawowe po raz pierwszy zostały zweryfikowane przez bezpośrednie wybory prezydenta, które odbyły się w styczniu 2013 roku. W drugiej turze wyborów zwyciężył M. Zeman. Urząd prezydenta Republiki uzyskał poprzez bezpośrednie wybory bardzo silną legitymację, jednak nie zostały mu przyznane żadne nowe kompetencje. W Republice Czeskiej jest zatem nadal zachowana parlamentarna forma rządu.Democratical political regime and republican establishment with the individual head of state belonged to basic ideas, which the Czechoslovakian state supported after its foundation in 1918. These constitutional traditions were followed by the Czech Republic as the independent state in 1993. The position of President of the Republic in the constitutional system is regulated in the Constitution which was approved at the end of 1992. The constitutional relations among the highest state authorities result that the Czech Republic has a parliamentary form of govern¬ment. In 1993–2012 was president voted by perliamentary way. The president was elected in point session of both chambers of parliament. The article describes the reasons and a numer of proposals to introduction of the direkt election of the head of state. These proposals reached the top in 1992 when was the constitutional amendment and then lhe law No. 275/2012 Sb., which edited the details of the electoral process, including for example regulation of the campaign financing. This law regulation checked the first direct election of the President in January 2013. In this election won in the second round M. Zeman. President of the republic received by the direct election high legitimacy but president of the republic did not get any new powers. The Czech Republic is thus still maintained parliamentary form of government