Antropologia w zglobalizowanym świecie. Historia, Kultura i Filozofia

Today’s anthropology attempts to relate the historicity and culturality of its concepts, viewpoints, and methods to the historicity and culturality of what is under investigation. Anthropology examines the findings of the human sciences and develops a critique of itself based on historical and cultural philosophy, thereby paving the way for the investigation of new questions and issues. At the heart of these efforts lies a restlessness of mind that cannot be stilled. Research in anthropology is not limited to certain cultural contexts or single epochs. Reflections on the integral historicity and culturality of the research enable the discipline to leave behind the Euro-centricity of the human sciences and to focus on the unresolved problems of the present and the future. This aim implies skepticism toward all-encompassing and universal anthropological interpretations, such as those occasionally found in biological science, for example. Anthropology is not a single discipline. It touches on many different sciences and disciplines, including philosophy. Speaking about anthropology in the humanities and social sciences, we have to consider the following five paradigms: 1) anthropology of evolution and hominization; 2) philosophical anthropology developed in Germany; 3) historical anthropology and the history of mentalities, initiated by historians in France and taking its cue from the Annales-School; 4) the American tradition of cultural anthropology, and 5) finally historical cultural anthropology. These paradigms also provide the basis for educational anthropology.Dzisiejsza antropologia próbuje powiązać historyczność i kulturę pojęć, poglądów i metod, którymi się zajmuje jako nauka z historycznością i kulturą przedmiotów badań. Antropologia bada odkrycia nauk humanistycznych i tworzy autokrytykę na podstawie filozofii historycznej i kulturowej, tym samym torując drogę dla badań nad powstającymi pytaniami i kwestiami. W sercu tych wysiłków leży nieposkromiony niepokój umysłu. Badania w dziedzinie antropologii nie ograniczają się do określonych kontekstów kulturowych czy pojedynczych epok. Refleksje dotyczące integralnej historyczności i kulturalności badań umożliwiają dyscyplinie odejście od eurocentryczności nauk humanistycznych i skoncentrowanie się na nierozwiązanych problemach teraźniejszości i przyszłości. Tak określony cel implikuje sceptycyzm wobec wszystkich, obejmujących cały przekrój zagadnień i powszechnych interpretacji antropologicznych, przykładowo tych spotykanych w naukach biologicznych. Antropologia nie jest dyscypliną funkcjonującą w izolacji od innych dziedzin nauki. Dotyczy zagadnień z wielu różnych nauk i dyscyplin, w tym filozofii. Mówiąc o antropologii nauk humanistycznych i społecznych należy rozważyć pięć następujących paradygmatów: 1) antropologię ewolucji i hominizacji; 2) antropologię filozoficzną opracowaną w Niemczech; 3) antropologię historyczną i historię mentalności, zapoczątkowane przez historyków we Francji i czerpiące inspiracje ze Szkoły Annales; 4) amerykańską tradycję antropologii kulturowej, 5) wreszcie antropologię historyczno- kulturową. Powyższe paradygmaty stanowią również podstawę antropologii edukacyjnej