Ekspansywna polityka pieniężna i jej skutki uboczne

The goal of this paper is to show that, although a non-standard monetary policy conducted by the major central banks is quite efficient in stabilising the post-crisis economy, there are a few important side effects of such policy. One of the most important side effects of a super-expansionary monetary policy is creating an economic environment that favours the financial sector and capital owners over the working class, leading to higher income inequalities. The low level of the central bank’s interest rate does not mean that every economic unit has access to cheap capital. The ultra-low cost of capital can be experienced by only the few selected players – financial institutions and strong corporations. The same can be said about the financing borrowing needs of the state – only a few governments are able to borrow very cheaply and others have to face the huge power of the financial market, which leads to a growing income gap between societies. The text has a mainly descriptive character but a few statistics are provided to support main paper’s thesis.Celem tekstu jest wskazanie, że polityka pieniężna wdrożona przez banki centralne w następstwie kryzysu finansowego osiągnęła swoje zasadnicze cele głównie w zakresie stabilizacji makroekonomicznej, ale coraz wyraźniej widać skutki uboczne tej polityki. Jednym z najważniejszych skutków ubocznych ekspansywnej polityki pieniężnej jest stworzenie warunków, które sprzyjają sektorowi finansowemu i właścicielom kapitału osłabiając pozycję przetargową pracowników, co w sumie pogłębia nierówności dochodowe. Ekspansja monetarna w dużej mierze ogranicza się do zwiększania płynności w sektorze finansowym, a tylko w małym stopniu w sferze realnej. Taka sytuacja oznacza zwiększenie popytu na instrumenty finansowe, co prowadzi do szybkiego wzrostu ich cen, na czym zyskują przede wszystkim właściciele kapitału. Niskie stopy procentowe banku centralnego nie oznaczają równego dostępu do taniego kapitału, na który mogą liczyć tylko najsilniejsze ekonomicznie podmioty, więc w sumie nierówności (zarówno między firmami, gospodarstwami domowymi, jak i państwami) rosną. Różnice w koszcie kapitału dla poszczególnych podmiotów się powiększyły w porównaniu do sytuacji przed kryzysem. Dotyczy to zarówno sektora prywatnego jak i publicznego, co można zmierzyć różnicami w rentowności papierów dłużnych emitowanych przez poszczególne podmioty. Tekst ma głównie charakter opisowy, ale podstawowe dane statyczne są przytaczane w celu zobrazowania opisywanych mechanizmów