The net cost of the universal postal service and its financing

Państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązane są do zapewnienia wszystkim obywatelom dostępu do powszechnych usług pocztowych, czyli określonego katalogu usług, świadczonych co najmniej pięć dni w tygodniu, po przystępnych cenach, o określonej, jednakowej jakości dla wszystkich użytkowników. Państwa członkowskie realizują ten obowiązek poprzez wyznaczenie jednego z operatorów pocztowych do wypełniania wszystkich obowiązków wchodzących w zakres pocztowych usług powszechnych. Operator wyznaczony ponosi samodzielnie koszty związane z wypełnieniem nałożonych na niego obowiązków, co może negatywnie wpłynąć na jego wynik finansowy. Kalkulacja kosztu netto ma na celu stwierdzenie czy wynik finansowy operatora wyznaczonego doznaje uszczerbku w wyniku realizacji nałożonych obowiązków. Koszt netto jest wyznaczany poprzez porównanie rzeczywistego wyniku finansowego operatora wyznaczonego realizującego obowiązek z hipotetyczną sytuacją, w której operator ten zostałby zwolniony z tego obowiązku i mógł dowolnie modyfi kować zakres i sposób prowadzenia swojej działalności, kierując się jedynie kryterium maksymalizacji zysku ekonomicznego. W przypadku stwierdzenia występowania dodatniej wartości kosztu netto operator wyznaczony jest uprawniony do uzyskania dopłaty składającej się z udziałów wszystkich operatorów świadczących usługi wchodzące w zakres usług powszechnych. Jednakże ze względu na fakt, że większość usług wchodzących w zakres usług powszechnych jest realizowana przez operatora wyznaczonego, jego udział w dopłacie jest znacząco większy niż suma udziałów pozostałych operatorów. W konsekwencji operator wyznaczony jest zmuszony samodzielnie fi nansować znaczącą część obciążenia swojego wyniku finansowego z tytułu realizowanych obowiązków. Operator wyznaczony ma jedynie możliwość uzyskania dodatkowego fi nansowania ze środków budżetowych w przypadku, gdy po osiągnięciu maksymalnego dozwolonego pułapu udziału wszystkich operatorów w dopłacie, nie jest ona wystarczająca do pokrycia wartości kosztu netto. Sytuacja ta może stanowić zagrożenie dla równowagi konkurencyjnej oraz procesu liberalizacji rynku pocztowego.EU Member States are obliged to ensure that all EU citizens have access to universal postal services i.e. specifi c list of services, provided at least fi ve days a week, at affordable prices, with a uniform quality for all users. Member States implement this obligation by appointing a single postal operator to carry out all duties within the scope of the universal postal service obligation. The designated operator bears the costs associated with the fulfi llment of its obligations, which may however adversely affect its fi nancial results. The goal of the net cost calculation is to determine whether the fi nancial result achieved by the designated operator is adversely affected by the imposed obligations. The net cost is calculated as a comparison of the actual financial results of the designated operator, with a hypothetical situation where that operator was to be exempt from the universal service obligation and could freely modify the scope and quality of its service provision based on the economic profi t criterion only. In case of a positive net cost value, the designated operator is entitled to a payment made out of contributions from all postal operators providing services from within the scope of the universal service. However, due to the fact that most of the services within the scope of the universal service are provided by the designated operator itself, its own contribution to the compensation fund is signifi cantly greater than the sum of the contributions from other operators. As a result, the designated operator is forced to carry the financial burden resulting from the universal service obligation largely by itself. The designated operator can obtain additional funds from the budget only if the contributions made by all other operators participating in the compensation fund reach their maximum allowable ceiling. This situation may thus have a negative impact on competitive balance and the process of liberalization of the postal market