Streszczenie: Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie wizji dziejów Polski autorstwa Tadeusza Świeckiego, jednego z ciekawszych polityków prowincjonalnych obozu Narodowej Demokracji, na tle porównawczym. Wizja dziejów T. Świeckiego jest dowodem na to, że pozytywizm jako prąd ideowy bardzo płytko zakorzenił się w społeczeństwie polskim, dotykając głównie inteligencję wielkomiejską. Prowincjonalna inteligencja z przełomu XDC/XX wieku, także ta znajdująca się pod wpływem rozwijającego się ruchu narodowo--demokratycznego, w obszarze działania ulegała trendom pozytywistycznym, ale w zakresie proponowanych koncepcji społeczno-politycznych pozostała przede wszystkim pod silnym wpływem romantyzmu i prądów ideowych z romantyzmem związanych.Słow...