Tradition of environment friendly houses. The Polish examples

Artykuł podejmuje zagadnienia związane z proekologicznym budownictwem jednorodzinnym. Głównym celem opracowania jest wprowadzenie spójnej klasyfikacji dla domów proekologicznych i zestawienie reprezentatywnych przykładów dla każdej z grup. Przyjęto klasyczną metodę badawczą, polegającą na zestawieniu i porównaniu wybranych przykładów z literatury przedmiotu i własnych obserwacji in situ. W pierwszej części artykułu zostały omówione historyczne przykłady budownictwa w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem domu wiejskiego. Autor dopatruje się w nich początków budownictwa proekologicznego. Struktura budynku wiejskiego zostaje poddana analizie i ocenie pod kątem rozwiązań przyjaznych środowisku. W drugiej części artykułu została wprowadzona podstawowa klasyfikacja budynków proekologicznych. Na jej podstawie zaprezentowano zagraniczne i polskie realizacje domów jednorodzinnych. Dzięki zestawieniu ze sobą różnych przykładów, możliwe stało się ich porównanie i scharakteryzowanie. Artykuł kończy podsumowanie zagadnień poruszonych w opracowaniu, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki polskich realizacji.The article addresses the issues related to pro-ecologic single-family housing. The main purpose of the article is to introduce a consistent classification of pro-ecologic houses and present a comprehensive list of examples for each of the groups. The research applies classical methodology based on comparing selected examples found in subject-matter literature and through self-made observations. In the first part of the article the historical examples of housing in Poland were described, with particular focus on country house. The author seeks for the roots of the pro-ecologic housing in the country house. The structure of a country house is analyzed and assessed in the context of its environment-friendliness. In the second part of the article the basic classification of pro-ecologic buildings was introduced. Based on the classification Polish and foreign realizations of single-family houses were presented. Analysis of different examples enabled the author to compare and characterize them. The article concludes with a summary with particular emphasis on the specific character of Polish realizations