Use of International Experiences or the Needs of Reclamation and Management of Post Mining Waste Dumps

Odpady pogórnicze, składowane na zwałowiskach (hałdach) są elementem krajobrazu każdegozagłębia górniczego. Zwałowiska pogórnicze, zarówno podpoziomowe, jak i nadpoziomowe, wymagająefektywnej rekultywacji technicznej i biologicznej oraz racjonalnego zagospodarowania, m.in. w kierunkuparkowo-rekreacyjnym, dydaktycznym i sportowym. Efektywność rekultywacji omawianych obiektów ściślewiąże się z ich negatywnym oddziaływaniem na środowisko, a w szczególności z zagrożeniami samozapłonemi pożarami. Te zagadnienia łączą się również z odzyskiem surowców z odpadów i dotyczą głównie materiiwęglowej. Opisywane obiekty stanowią bowiem bardzo często perspektywiczne antropogeniczne złożawtórne. Procesy odzysku są uzasadnione ekonomicznie, a ich przebieg regulują odpowiednie akty prawne.W artykule przedstawiono doświadczenia z wybranych europejskich zagłębi górniczych (Wielka Brytania– rejon Cardiff, Belgia, Niemcy – Zagłębie Ruhry, Czechy) w zakresie rekultywacji i zagospodarowania zwałowiskpogórniczych. Zaprezentowano kierunki zagospodarowania, możliwe do wykorzystania na zwałowiskachzlokalizowanych na terenie Polski, na przykładzie obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW).Mining wastes disposed on dumping grounds (tips) are parts of the landscape of every mining basin. Post mining waste dumps require efficient technical and biological reclamation and rational management. Efficiency of reclamation of examined objects is inseparable connected with their negative environmental impacts, particularly self-ignition and fire hazards. These problems are also connected with recovery of secondary resources, mainly coal particles. Described objects belong though to the perspective anthropogenic secondary deposits. Processes of recovery are economically justified and their course is controlled by legal regulations. In the paper there are presented experiences from chosen European mining basins (UK, Belgium, Germany, Czech Republic) in range of reclamation and management of post mining dumping grounds, There are proposed direction of management, which could be used on coal mining waste dumps in Poland, exemplified on the Upper Silesian Coal Basin area (USCB)