Gender and intimate relationships – structural conditions for the permanence of intimate couples

Artykuł wpisuje się w zakres problematyki socjologii rodziny, a przede wszystkim w obszar zainteresowań socjologii pary, a także socjologii intymności. Projektowanie badań i ich analizy dokonane zostały w perspektywie koncepcji przemian życia małżeńsko-rodzinnego Lyn Jamieson, Anthonego Giddensa, Urlicha Becka i Elizabeth Beck-Gernsheim. Konceptualizacja badań wyznaczona była koncepcją związku intymnego Jean-Claude’a Kaufmanna oraz płci społeczno-kulturowej Raewyn Connell. Głównym zamierzeniem badawczym było rozpoznanie społecznych uwarunkowań trwałości związków. Badania zrealizowano w 2018 roku na reprezentatywnej próbie 951 dorosłych mieszkańców Polski metodą wywiadów bezpośrednich w wersji CAPI (Computer Assisted Personal Interview). Celem badań było ustalenie istotnych dla kobiet i mężczyzn powodów pozostania w związku mimo kryzysu i braku satysfakcji z niego oraz wyjaśnienie zależności między cechami społeczno-demograficznymi, a tymi powodami w ramach kategorii płci. W badaniach ustalono, że najczęściej wskazywanym powodem pozostania w niesatysfakcjonującym związku jest dobro wspólnych dzieci i miłość. Płeć okazała się czynnikiem różnicującym częstość wskazywania powodów pozostania w związku w zakresie powodów ekonomicznych i zachowawczych. Kobiety częściej zostają w niesatysfakcjonujących związkach z powodu zależności finansowej i wspólnych zobowiązań finansowych, a mężczyźni częściej niż kobiety z obawy przed samotnością i niechęcią do zmian. Analizy w ramach kategorii płci pozwoliły ustalić, że w przypadku kobiet czynnikami różnicującymi powody pozostania w niesatysfakcjonującym związku są wiek, grupa społeczno-zawodowa, ocena sytuacji materialnej. W przypadku mężczyzn czynnikami różnicującymi są wiek, wykształcenie, grupa społeczno-zawodowa, dochody, ocena sytuacji materialnej i status intymny.The article falls within the field of the sociology of the family, primarily the sociology of couples and the sociology of intimacy. The projection of the study and the analysis were performed from the perspective of the concept of changes in marriage and family life by Lyn Jamieson, Anthony Giddens, Urlich Beck and Elizabeth Beck-Gernsheim. The study was devised based on Jean-Claude Kaufmann’s concept of intimate relationship and Raewyn Connell’s concept of gender. The main research problem was to identify social conditions for the permanence of relationships. The study was conducted in 2018 on a representative sample of 951 adult Poles, using direct interview method in the CAPI version (Computer Assisted Personal Interview). Its aim was to identify what reasons women and men consider to be important for staying in a relationship even though it is unsatisfactory and in crisis as well as to establish the link between socio-demographic characteristics and those reasons according to gender. Based on the study, the authors established that children’s welfare and love are the most frequently indicated reasons for staying in a failing relationship. Gender turned out to be a factor diversifying the frequency with which reasons for staying in a relationship are indicated concerning economic and conservative reasons. Women more frequently than men stay in an unsatisfactory relationship due to financial dependence and joint liability. In turn, men take such a decision because they are afraid of loneliness and changes. The analysis within the gender category helped establish that in the case of women, age, socio-professional group, and assessment of their material situation diversify the reasons for staying in unsatisfactory relationships. In the case of men, such diversifying factors include age, education, socio-professional group, income, assessment of their material situation and intimate status