Kierunki zmian Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej w kontekście negocjacji handlowych na forum WTO i Brexitu

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie, w jaki sposób udział Unii Europejskiej (UE) w negocjacjach dotyczących liberalizacji handlu międzynarodowego na forum Światowej Organizacji Handlu (WTO) wpływał na dotychczasowe zmiany Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) oraz jak nowe wyzwania związane z dążeniem do zakończenia Rundy Doha i Brexitem mogą oddziaływać na przyszły kształt WPR. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym publikacji jest rozpoznanie skali i zakresu wpływu wybranych czynników ze sfery stosunków międzynarodowych na kierunki zmian Wspólnej Polityki Rolnej. W ramach procesu badawczego wykorzystano tradycyjne studia literatury, przegląd raportów Komisji Europejskiej oraz analizę danych statystycznych Eurostat i Dyrekcji Generalnej ds. Budżetu. PROCES WYWODU: Analizę rozpoczęto od przedstawienia kluczowych reform Wspólnej Polityki Rolnej, następnie zbadano, jak negocjacje na forum GATT i WTO wpłynęły na kierunki tych zmian. W dalszej kolejności rozpatrywano przyczyny zróżnicowanego podejścia poszczególnych państw członkowskich UE do rewizji WPR i problemu liberalizacji handlu rolnego. W końcowej części analizy nakreślono potencjalne skutki Brexitu w obszarze unijnej polityki rolnej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wykazała, że ważnym impulsem reform WPR do 2008 r. było dążenie Unii Europejskiej do wypracowania proaktywnego stanowiska w negocjacjach WTO i presja wywierana przez jej partnerów handlowych na forum wielostronnym. W późniejszym okresie, wobec braku końcowego porozumienia negocjacji Rundy Doha, wpływ WTO jako impulsu dla zmian WPR wyraźnie osłabł. Pojawiły się natomiast nowe wyzwania, związane m.in. z Brexitem, które będą wymagały poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie funkcjonowania i finansowania WPR. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W badaniach dotyczących ewolucji WPR niezbędne jest uwzględnianie jej kontekstu międzynarodowego. Przyjęcie perspektywy „od zewnątrz do wewnątrz” pozwala na identyfikację dodatkowych czynników wpływających na reformy WPR