Changes in the Level of Pollution in the Areas of Environmental Risk in Poland

Przełom lat 80. i 90. był w Polsce czasem szczególnym dla środowiska przyrodniczego. Zbiegły się wtedy dwa przełomowe wydarzenia, które zapoczątkowały nowy rozdział w historii ochrony środowiska w naszym kraju. Z jednej strony była to wewnętrzna transformacja systemowa, obejmująca swym zasięgiem wszelkie dziedziny życia społeczno-gospodarczego i przynosząca demokrację i wolny rynek. Z drugiej zaś ukształtowanie się w świecie nowej idei rozwoju cywilizacyjnego, opartego na założeniu poprawy jakości życia ludzi w zgodzie i harmonii z przyrodą. Zmiany w systemie ochrony i kształtowania środowiska Polski, które nastąpiły po 1989 roku, uwzględniały konsekwencje wywołane oboma wydarzeniami. Szczególnie interesujące wydaje się więc sprawdzenie, jak te nowe rozwiązania funkcjonowały w nowej rzeczywistości młodej polskiej demokracji i jakie przyniosły efekty. Niniejszy artykuł przedstawia zmiany jakości komponentów środowiska, jakie nastąpiły w okresie 1982-2000 na obszarach ekologicznego zagrożenia w Polsce. Posługując się opracowaniem Andrzeja Kassenberga i Czesławy Rolewicz z 1985 roku, w którym wyznaczono 27 obszarów tego typu, i wykorzystując metodologię zastosowaną w wspomnianym opracowaniu, zweryfikowano sytuację tych terenów w roku 2000.The turn of the eighties and nineties was a particular moment for the natural environment in Poland. Two important factors occurred at that time. First was the post-communist transformation of the country, which affected all spheres of socio-economic life in Poland. On the other hand, new ideas of sustainable development taking into account both quality of human life and quality of natural environment have been spreading all around the world. Changes in the system of environmental protection in Poland which occurred after the year 1989, took into consideration the consequences of both processes. It seems therefore interesting to find out how the new instruments worked and what effects they have brought to Poland in the nineties. This article describes the changes in the quality of different components of natural environment in the areas of environmental risk in Poland between 1982 and 2000. Using the results and methodology of Rolewicz and Kassenberg (1985), the situation in 27 such areas was analyzed