Integracja europejska, wartościowanie i wymiana. W stronę ujęcia transnarodowych relacji społecznych w Unii Europejskiej w kategoriach teorii wartości

Artykuł proponuje konceptualizację pojęcia „wartości” w odniesieniu do problematyki integracji europejskiej. W politycznej retoryce Unii Europejskiej „integracja” to zwykle zarówno poszerzenie zakresu różnych polityk oraz obszarów społecznych, które objęte są rządzeniem ponadnarodowym, jak i pogłębienie regulacji. Natomiast termin „wartość” zwykle stosowany jest w liczbie mnogiej i oznacza określone zasady, często uznawane za nieodłączną część europejskiego dziedzictwa kulturowego i projektu politycznego Unii Europejskiej. W odróżnieniu od tego rodzaju dyskursów ten artykuł proponuje analizę integracji poprzez spojrzenie skierowane ku transnarodowym relacjom społecznym w Unii Europejskiej, a także konceptualizację „wartości” jako kategorii, która nie odnosi się do zasad i przekonań, lecz do wartościowań wbudowanych we wspomniane transnarodowe relacje. Socjologia Unii Europejskiej, mimo znacznego dorobku w postaci licznych studiów nad transnacjonalizmem w Europie, nie rozwinęła póki co określonej koncepcji pojęcia „wymiany”. Przedłożony artykuł stara się wypełnić tę lukę poprzez konceptualizację opracowań antropologicznych, które łączą kwestie społecznego wartościowania z analizą praktyk wymiany. Rezultatem tych poszukiwań jest ujęcie wartościowania społecznego jako zjawiska wyłaniającego się z wymiany wywodzącej się z logiki „daru”. Taka konceptualizacja jest następnie zastosowana do analizy jednej z doniosłych, powszechnych i mających długą tradycję praktyk wymiany w Unii Europejskiej – partnerstwa miast. Odnosząc się do wyników jakościowego projektu badawczego przeprowadzonego przez autora, artykuł wskazuje na to, jak określone interpretacje wymiany partnerskiej skutkują wartościowaniem transnarodowych relacji europejskich, a jakie czynniki takiemu wartościowaniu przypuszczalnie przeczą. Artykuł zamykają konkluzje dotyczące ogólnych implikacji zaproponowanego podejścia.The article elaborates on a possible framework to conceptualize the notion of ‘value’ with a view to European integration. In the political rhetoric of the European Union, ‘integration’ usually refers to both the widening of policy fields and societal sectors for supranational governance and to an increase in the depth of regulation. ‘Value’, in its turn, usually comes in the plural, denoting certain principles often held to be part and parcel of Europe’s cultural heritage and the European Union’s political project. In contrast to these discourses, this article suggests exploring integration with a view toward transnational social relationships in the EU and to conceptualize value as a term that refers not to principles or beliefs, but to acts of valuation as embedded in those transnational relationships. The sociology of the EU, although having produced a plethora of studies on various forms of transnationalism in Europe, has not developed a particular conceptual interest in the notion of exchange as of yet. The article addresses this lacuna through a conceptual discussion of anthropological work that interconnects questions of social valuation with an analysis of exchange practices. It arrives at an understanding of valuation as emanating from a particular understanding of exchange which arises out of the logic of the ‘gift’. This conceptualization is then applied to one of the most prominent, long-lived, and widespread practices of exchange in the EU, namely, town twinning. Referring to a qualitative research project conducted by the author, it is demonstrated how particular understandings of twinningrelated exchange trigger valuations of transnational European relationships, and which factors possibly counteract such valuations. The article concludes on more general implications of the approach suggested here