Deformacje poroża u jeleniowatych w województwie opolskim

Hunting Law regulations strictly determines which males of quarry species may be harvested during the season. The age and the antlers of the individual play here an important role. The exceptions are the individuals with malformed and long spiked antlers, that is in a form significantly different from the desirable forms described in guidelines by the Chief Hunting Council. Anomalies in shape, structure and size of antlers are obligatory condition for harvesting the individual. It is generally accepted that such individuals are weaker, less valuable, have defective genes, are sick or injured, and are dangerous for conspecific during the rut. The scientific explanations for the development of an antler abnormalities point out many different factors, including the environmental ones. For many years antlers are used to determine the environmental pollution by heavy metals accumulated in it’s bone tissue what gives precise annul data. The aim of this work was to check whether the frequency of antlers deformation in cervidae species present in the Opole Voivodeship correlate in any way with ontogenetic features (age and body weight), population features (density and size of population) and environmental factors (woodiness, competition). Results could set new directions in researches for causes of antler malformations in cervidae family.Regulacje Prawa Łowieckiego ściśle określają, które samce zwierzyny płowej mogą zostać pozyskane w danym sezonie. Kluczową rolę odgrywają tu wiek oraz forma poroża danego osobnika. Wyjątek stanowi ą tzw. „myłkusy” oraz „szydlarze”, czyli osobniki mające poroże w formie istotnie odbiegającej od wytycznych określanych przez Naczelną Radę Łowiecką. Anomalie w kształcie, budowie i rozmiarach poroża stanowią obligatoryjny warunek do pozyskania mającego je osobnika, którego uważa się za niepożądanego w łowisku. Powszechnie uznaje się takie osobniki za słabsze, mniej wartościowe, mające wadliwe geny, chore lub zranione, a także niebezpieczne dla innych w okresie rui. Naukowe uzasadnienia powstawania anomalii w porożu jeleniowatych wskazują na wiele różnych czynników, w tym środowiskowych. W ostatnich latach podjęto również prace nad określaniem skażenia środowiska bytowania jeleni metalami ciężkim w oparciu o oznaczanie tych pierwiastków w rogowej tkance poroża, które w cyklu rocznym jest nakładane i następnie zrzucane. Celem tej pracy było sprawdzenie, czy częstość występowania deformacji w porożu u jeleniowatych na terenie województwa opolskiego w jakikolwiek sposób koreluje z cechami osobniczymi (wiek oraz waga tuszy), wewnątrzpopulacyjnymi (zagęszczenie i wielkość populacji) oraz środowiskowymi (lesistość, konkurencja). Wyniki mogą wyznaczyć nowe kierunki w badaniach nad przyczynami powstawania deformacji w porożu jeleniowatych