Wpływ zróżnicowanego nawożenia na zawartość metali ciężkich w runi łąkowej w rejonie górskim

The research was conducted in 2005-2007 on a mountain meadow in Krynica. The experimental field was located at 640 m a.s.l. The experiment was set up on a brown soil with granulometric structure of loamy sand, pH 4.10 and comprised 6 treatments: the control, NPK, loose pen, loose pen + NP, tight pen and autumn loose pen. The mineral treatment was applied in the following doses: 120 N, 25 P and 50 K o ha^-1. Organic fertilization was applied as sheep penning. The penning was on two intensity levels: loose pen - 2 m^2 per sheep and tight pen - l m^2 per sheep. Each year the meadow was cut twice: in mid-June and at the beginning of September. The highest content of Ni, Cr and Pb was assessed on the treatment with autumn loose pen, Zn on NPK treatments and Cu on tight pen, whereas Cd on loose pen + NP. The second cut revealed higher contents of heavy metals than the first cut. The permissible limit of heavy metal contents for fodder plants was not exceeded in the meadow sward, whereas excessive amounts of cadmium were found only in plants on NPK treatment and loose fold supplemented with NP. The greatest deficiency of copper was found in the meadow sward. Irrespective of the experimental treatment, greater quantities of heavy metals were taken up with the first than the second cut yield, which was undoubtedly connected with greater plant biomass obtained on the first date of harvest.Badania prowadzono w latach 2005-2007 na łące górskiej w Krynicy. Pole doświadczalne znajdowało się na wysokości 640 m n.p.m. Doświadczenie założono na glebie brunatnej o składzie granulometrycznym piasku gliniastego, pH 4,10. Doświadczenie obejmowało 6 obiektów doświadczalnych: obiekt kontrolny, NPK, koszar luźny, koszar luźny + NP, koszar ciasny i koszar luźny jesienny. Na obiekcie z nawożeniem mineralnym zastosowano nawożenie w następującej dawce: 120 N, 25 P i 50 K kg o ha^-1. Nawożenie organiczne przeprowadzono za pomocą koszarzenia, przy udziale owiec. Koszarzenie obejmowało dwa poziomy intensywności: koszar luźny - 2 m na owcę, koszar ciasny - l m na owcę. Łąkę corocznie koszono 2-krotnie w połowie czerwca i na początku września. Największą zawartość Ni, Cr i Pb stwierdzono w obiekcie z koszarem luźnym jesiennym, Zn w obiektach z NPK, Cu w obiekcie z koszarem ciasnym, natomiast Cd w obiektach z koszarem luźnym + NP. Pokos drugi charakteryzował się większą zawartością metali ciężkich niż pokos pierwszy. W runi takowej nie została przekroczona dopuszczalna granica zawartości metali ciężkich przewidziana dla roślin wykorzystywanych na paszę. Jedynie w przypadku kadmu rośliny w obiektach nawożonych NPK i koszarem luźnym uzupełnionym NP wykazywały ponadnormatywne jego zawartości. Największy niedobór w runi łąkowej wykazano w przypadku miedzi. Niezależnie od obiektu doświadczalnego większy wynos metali stwierdzono wraz plonem I pokosu niż II, co niewątpliwe było związane z większą biomasą roślin uzyskanych w pierwszym terminie zbioru