Ocena narażenia inhalacyjnego mieszkańców Wrocławia, Krakowa oraz Warszawy na benzo(a)piren

Burning of fossil fuels and biomass, transport and industry are the main sources of PAH (Polycyclic Aromatic Hydrocarbons) in the atmosphere. Benzo[a]pyrene (BaP) is also a compound identified in cigarette smoke. The International Agency for Research on Cancer (IARC) has qualified benzo[a]pyrene for compounds with proven carcinogenic effects on humans. The target value for benzo[a]pyrene, taking into account health protection purposes, is defined in the Regulation of the Minister of the Environment on the levels of certain substances in the air and it is annual average concentration 1 ng/m3. The aim of the study was to carry out a cancer risk assessment for residents of Wroclaw, Krakow and Warszawa related to inhalation exposure to benzo[a]pyrene in ambient air. The methodology employed by the American Environmental Protection Agency (US EPA) was used in the study. The lifetime exposure of adults and children was assumed. The results of measurements carried out at the air monitoring stations under the State Environmental Monitoring by the Regional Inspectorates for Environmental Protection (RIEP) in Wroclaw, Krakow and Warszawa in the years 2014–2016 were used. The average concentration of BaP in the years 2014–2016 was 3.84, 6.31 and 2.19 ng/m3 for Wroclaw, Krakow and Warszawa respectively. The calculations show that the highest risk of cancer was obtained for the inhabitants of Krakow: 1.54 ∙ 10-5 children, 7.52 ∙ 10-6 women, 6.30 ∙ 10-6 men. The estimated cancer risk was higher for Krakow residents than for Wroclaw (1.01 ∙ 10-5 children, 4.94 ∙ 10-6 women, 3.82 ∙ 10-6 men) and Warszawa, where these indicators were the lowest (children: 5.34 ∙ 10-6, women: 2.61 ∙ 10-6, men: 2.19 ∙ 10-6). Children are the group most exposed to the risk of cancer associated with BaP in the air among the examined subpopulations.Źródłami WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne) do atmosfery są m.in. transport, przemysł oraz spalanie paliw kopalnych. Benzo[a]piren jest także związkiem identyfikowanym w dymie papierosowym. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zakwalifikowała benzo[a]piren do związków o udowodnionym działaniu rakotwórczym na człowieka. Dopuszczalne stężenie benzo[a]piren ze względu na ochronę zdrowia określono w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu i wynosi ono 1 ng/m3. Celem pracy było przeprowadzenie oceny ryzyka nowotworowego dla mieszkańców Wrocławia, Krakowa i Warszawy związanego z narażeniem inhalacyjnym na benzo[a]piren w powietrzu atmosferycznym. W pracy zastosowano metodykę Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (US EPA). W badaniach założono narażenie całożyciowe osoby dorosłej oraz dziecka. W pracy wykorzystano wyniki pomiarów przeprowadzanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska (WIOŚ) we Wrocławiu, Krakowie oraz w Warszawie w latach 2014–2016. Średnia wartość stężenia B[a]P w latach 2014–2016 wyniosła dla Wrocławia, Krakowa i Warszawy odpowiednio: 3,84, 6,31 i 2,19 ng/m3. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, iż najwyższą wartość ryzyka nowotworowego otrzymano dla mieszkańców Krakowa: dzieci: 1,54 ∙ 10-5, kobiety: 7,52 ∙ 10-6, mężczyżni: 6,30 ∙ 10-6. Wyznaczone wartości ryzyka nowotworowego były wyższe dla mieszkańców Krakowa niż Wrocławia (dzieci: 1,01 ∙ 10-5, kobiety: 4,94 ∙ 10-6, mężczyżni: 3,82 ∙ 10-6) i Warszawy, gdzie wyznaczone wartości ryzyka były niższe (dzieci: 5,34 ∙ 10-6, kobiety: 2,61 ∙ 10-6, mężczyżni: 2,19 ∙ 10-6). Wśród badanych populacji najbardziej narażone na ryzyko nowotworowe związane z obecnością B[a]P w powietrzu są dzieci