Oznaczanie amoniaku i innych zanieczyszczeń w powietrzu na terenie ferm hodowli drobiu i krów mlecznych

Polluted air in a big farm of poultry keeping (~18 thousands of chickens) and milker cows (30 animals) in Lodz province was sampled. The aim of the investigation was to determine odour pollutants, especially ammonia, in air and check the possibility of a catalytic method application in their removal. Gas samples were analyzed on the spot of sampling with an application of gases analyser Madur GA-20, as well as in a laboratory with an application of instrumental and spectrophotometric methods. The intensity of odours was estimated using five-stage scale applied by local authorities in Japan for odorous protection of air quality. Within sampling period, poultry keeping in the farm was the source of variable in time ammonia emission ranging from 0.82 to 2.65 mg/m3. Air inside the farm contained carbon dioxide (0–0.3 %) and oxygen (20.5–20.9 %). Carbon monoxide, sulphur dioxide, hydrogen sulphide (> 2.0 mg/m3) and formaldehyde (> 0.25 mg/m3) was not detected. The highest odour intensity inside the building of chicken keeping and at outlets of ventilators was at the third stage in odour scale applied in Japan (3.5), ie, clearly perceptible. However, it decreased significantly with the increase in a distance from the building. Higher ammonia concentrations were determined inside a cowhouse with milker cattle. They ranged from 3.2 to 5.6 mg/m3. Ammonia temporary concentration determined during removal of manure was higher and totalled 15.5 mg/m3. Its highest value (18.8 mg/m3) was determined in gases above slurry in the septic tank.Wykonano pobory próbek zanieczyszczonego powietrza z dużej fermy drobiu rzeźnego (~18 tys. kurcząt) oraz budynku hodowli bydła mlecznego (30 zwierząt) w województwie łódzkim. Celem badań było wykonanie analiz powietrza na zawartość zanieczyszczeń odorowych, zwłaszcza amoniaku, a w perspektywie zbadanie możliwości zastosowania metody katalitycznego utleniania do ich usuwania. Próbki gazów były analizowane na miejscu pobierania za pomocą automatycznego analizatora gazów Madur GA-20, a także w laboratorium metodami instrumentalnymi i spektrofotometrycznymi. Do oceny intensywności zapachu zastosowano pięciostopniową skalę wykorzystywaną przez władze lokalne w Japonii do ochrony zapachowej jakości powietrza. Hodowla drobiu w badanej fermie była w okresie pobierania źródłem zmiennej w czasie emisji amoniaku w granicach 0,82-2,65 mg/m3. W powietrzu obiektu stwierdzono 0-0,3 % ditlenku węgla i 20,5-20,9 % tlenu, natomiast nie wykryto tlenku węgla, ditlenku siarki, siarkowodoru (> 2,0 mg/m3) ani formaldehydu (> 0,25 mg/m3). Największa intensywność zapachu wewnątrz budynku hodowli kurcząt, a także na wylotach wentylatorów była w trzecim stopniu skali zapachu stosowanej w Japonii (3,5), tj. wyraźna, jednak znacznie obniżała się wraz z oddalaniem się od obiektu. Znaczniejsze były stężenia amoniaku w powietrzu budynku hodowli bydła mlecznego, które mieściły się w zakresie 3,2-5,6 mg/m3. Wyższe było stężenie chwilowe amoniaku podczas usuwania obornika 15,5 mg/m3, a najwyższe w gazach nad gnojowicą w zbiorniku szamba 18,8 mg/m3