Zawartość i ilości kadmu i ołowiu pobrane przez biomasę pszenicy jarej po nawożeniu osadami ściekowymi

Despite numerous experiments testing potential management of biodegradable wastes including municipal sewage sludge, their practical application is still unsatisfactory. The problem of rational, but principally safe utilization of these waste materials is still an open and widely discussed issue. Fertilizer value of municipal sewage sludge, which have been emphasized on many occasions seem insufficient grounds to encourage farmers to use materials of this type to fertilize soils and enrich plants. The experiment aimed to assess cadmium and lead contents and the amounts of these elements absorbed by spring wheat biomass after its fertilization with municipal sewage sludge. The research was conducted as a three-year field experiment on stagnic gleysol with granulometric composition of heavy silt loam. Mean weighted cadmium content in spring wheat biomass was significantly the highest after the application of exclusively mineral fertilizers and municipal sewage sludge from mechanical-biological treatment plant. The greatest amounts of lead were assessed in wheat grain from the treatment where farmyard manure was used. While for straw a non-proven tendency for greater accumulation of this element on treatments receiving farmyard manure and sewage sludge from mechanical-biological treatments plant was assessed. Regardless of the fertilization, spring wheat accumulated greater amounts of cadmium and lead in straw than in grain. The contents of both analyzed heavy metals met the criteria of permissible contents in grain destined for animal feed (to 1.00 mg Cd or 10 mg Pb kg–1 d.m.).Pomimo wielu badań dotyczących możliwości zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji, w tym komunalnych osadów ściekowych, ich praktyczne wykorzystanie jest niezadowalające. Problem racjonalnego, a przede wszystkim bezpiecznego wykorzystania tych materiałów odpadowych jest nadal otwarty i szeroko dyskutowany. Wielokrotnie podkreślane walory nawozowe komunalnych osadów ściekowych wydają się być niewystarczającym argumentem zachęcającym rolników do stosowania tego rodzaju materiałów odpadowych w celu użyźniania gleb i nawożenia roślin. Celem przeprowadzonych badań była ocena zawartości kadmu i ołowiu oraz ilości tych pierwiastków pobranych przez biomasę pszenicy jarej po nawożeniu komunalnymi osadami ściekowymi. Badania przeprowadzono w 3-letnim doświadczeniu polowym na glebie opadowo-glejowej o składzie granulometrycznym gliny ciężkiej pylastej. Średnia ważona zawartość kadmu w biomasie pszenicy jarej była istotnie największa po zastosowaniu wyłącznie nawożenia mineralnego oraz komunalnego osadu ściekowego pochodzącego z oczyszczalni mechaniczno-biologicznej. Najwięcej ołowiu zawierało ziarno pszenicy z obiektu, w którym stosowano obornik, a w przypadku słomy wystąpiła nieudowodniona tendencja do większego nagromadzenia tego pierwiastka w obiektach z obornikiem i osadem ściekowy z oczyszczalni mechaniczno-biologicznej. Więcej kadmu i ołowiu pszenica jara akumulowała w słomie niż w ziarnie, niezależnie od zastosowanego nawożenia. Zawartości obydwu badanych metali ciężkich spełniała kryteria dopuszczalnych zawartości w ziarnie przeznaczonym na cele paszowe (do 1,00 mg Cd lub 10 mg Pb kg-1 s.m.)