Engineering criteria of shaping the underground excavations

W artykule przedstawiono materialne (fizyczne) aspekty sklepienia ciśnień w masywach skalnych lub gruntowych. Problem rozważono na przykładzie małego mostu gruntowo-powłokowego. Pokazano, że o nośności takiego ustroju decydują takie czynniki jak właściwe zagęszczenie lub naturalna konsolidacja gruntów. W wyniku tych rozważań ustalono, że w górotworze sklepienia ciśnień są realnym fizycznym zabezpieczeniem wyrobisk podziemnych. Podano wzory na obliczanie wymiarów i nośności sklepień.The material (physical) phenomena of roof pressure arch in soils and rock masses are considered in the paper. A small soil-coating bridge is presented as an example of this problem. Such factors as correct compression or natural consolidation of the soils form the load-carrying ability zone above the mined space. So, as result of this research, the real rock-mass arches are described as the save protections of the underground excavations. Some formulas to calculate the dimensions and a load capacity of these arches are given too