Sustainable development of Carpathian land use based on simulation results

W pracy wykorzystano model J2000-S udostępniony dzięki współpracy polsko-niemieckiej w ramach projektu SaLMaR. Modelowano zmiany strukturalne zlewni górnego Dunajca w trzech wariantach scenariusza użytkowania powierzchni terenu. Koncepcja scenariuszy powstała w wyniku analizy stanowisk interesariuszy wyrażonych w trakcie ankietyzacji wykonanej zgodnie z koncepcją DPSIR (ang. Driving forces, Pressures, States, Impacts, Responses), a także w następstwie własnych analiz trendów zmian zagospodarowania przestrzennego. Analizy te uwzględniały założenia gminne i powiatowe w odniesieniu do dokumentacji planistycznych. Model J2000-S został skalibrowany i zwalidowany pod wnikliwym nadzorem niemieckich twórców. Jego zastosowanie dało podstawy do stwierdzenia, że czynnikami decydującymi o stanie ilościowo-jakościowym wód powierzchniowych zlewni są, poza lasami i użytkami zielonymi, obszary zabudowane oraz związane z nimi uwarunkowania infrastrukturalne. Stwierdzono, że na obecnym poziomie rozwoju gospodarczego zarządzanie obszarem rozpatrywanej zlewni jest optymalne. Dalsze zwiększanie powierzchni terenów zurbanizowanych będzie niekorzystne, co ujawni się zwłaszcza w warunkach ekstremalnych stanów wód. Dlatego też należałoby przemyśleć decyzje dotyczące zabudowy, zwłaszcza na potrzeby szeroko rozumianych usług hotelowoturystycznych.The model J2000-S, used for the study purposes, was obtained within the framework of Polish German cooperation through the project SaLMaR (Sustainable Land and Water Management of Reservoir Catchments). Structural changes of upper Dunajec River basin were modeled based on three land use scenarios. The concept of scenarios is a consequence of analysis of stakeholders’ opinions expressed in questionnaires constructed pursuant to DPSIR concept (Driving forces, Pressures, States, Impacts, Responses); it is also a result of analysis on the trends in spatial development. Assumptions related to planning documents at commune and district level were also taken into account. The model J2000-S was calibrated and validated under the close supervision of German authors. Its use allowed to conclude that factors determining the quantity and quality state of surface water of basin are – next to forests and grasslands – urban areas and related infrastructure conditions. It was stated that the management of researched basin area is considered optimal at current level of economic development. The planned further expansion of urban areas will be disadvantageous, as it is revealed especially under extreme water level conditions. Hence, there should be reconsidered decisions applicable to emerging built-up areas, especially in regard to broadly defined hotel and tourist services