Ocena efektywności podsiewu łąki trwałej koniczyną łąkową przy różnych sposobach nawożenia

Studies were carried out at the Experimental Farm in Falenty on the permanent productive meadow, situated on mineral soil (proper dry ground habitat) at the four consecutive years (2011-2014). The aim of the study was to assess the effect of undersowing permanent meadow with the red clover (Trifolium pratense L.) at various ways of fertilisation. Plots has been selected randomly and fertilised with mineral (phosphorus and potassium) or natural fertilisers (manure and liquid manure). In spring 2011, part of selected plots has been undersown with the tetraploid Bona variety of red clover, in the amount of 8 kg·ha–1. Botanical composition of the meadow sward, yields and protein content in the sward has been assessed in each of consecutive years. Nutritive components content in the sward have been determined in the years 2013-2014. Undersowing with red clover was the most effective on the manure fertilised plot and the least of all on the plot fertilised with the liquid manure, where the contribution of red clover was 2-fold lower, than in the other plots. Increased share of red clover in the meadow sward enabled obtaining by 20% higher dry matter yields and by 1000 kg·ha–1 greater protein yields on the manure fertilised plot. The presence of red clover improved the nutritive value of obtained green forage, through an increased protein content, but on the other hand its usefulness as a raw material for ensilage has been slightly decreased.Badania przeprowadzono w Zakładzie Doświadczalnym w Falentach na trwałej łące produkcyjnej, położonej na glebie mineralnej (w siedlisku grądowym) w czterech kolejnych latach (2011-2014). Celem badań była ocena wpływu podsiewu łąki koniczyną łąkową (Trifolium pratense L.) na tle różnych sposobów nawożenia. Wybrane losowo łany były nawożone nawozami mineralnymi (fosfor i potas) lub nawozami naturalnymi (obornikiem i gnojówką). Wiosną 2011 roku połowa każdego łanu została podsiana tetraploidalną odmianą koniczyny łąkowej Bona w ilości 8 kg·ha–1. Corocznie oceniano skład botaniczny runi łąkowej, plony oraz zawartość białka ogólnego w runi. Zawartość składników pokarmowych określano w latach 2013-2014. Podsiew łąki koniczyną łąkową był najskuteczniejszy na obiekcie nawożonym obornikiem, a najmniej na łące nawożonej gnojówką, gdzie udział koniczyny łąkowej w runi był 2-krotnie mniejszy niż na innych obiektach. Zwiększony udział koniczyny łąkowej w runi na łące nawożonej obornikiem spowodował wzrost plonów suchej masy o 20% i pozwolił na zebranie o 1000 kg·ha–1 większych plonów białka. Obecność koniczyny łąkowej poprawiła też wartość pokarmową uzyskanej zielonki, dzięki zwiększonej zawartości białka, ale z drugiej strony nieznacznie pogorszyła się jej przydatność jako surowca do zakiszania