The usefulness of vegetable species and cultivars for organic cultivation

Rozwój rolnictwa ekologicznego wspierany przez UE od wielu lat, jest także wpisany w Polsce do Programu Rozwoju Ob-szarów Wiejskich na lata 2007-2013. Ograniczenia w stosowaniu nawozów mineralnych i środków ochrony roślin w produkcji ekologicznej sprawiają, że wymagania w stosunku do odmian są większe niż w tradycyjnych metodach uprawy. Od-powiedni dobór odmian uważany jest za jedną z najłatwiejszych i najskuteczniejszych metod ograniczenia ryzyka uprawy i porażenia roślin przez choroby i szkodniki. Celem prowadzonych badań w latach 2008 - 2010 było wytypowanie gatun-ków i odmian warzyw dyniowatych i korzeniowych najlepiej nadających się do uprawy ekologicznej. W doborze gatunków i odmian uwzględniano wartość gospodarczą gatunku, zainteresowanie rynku, wczesność, wymagania nawozowe, wrażli-wość na zachwaszczenie i odporność na choroby i szkodniki. Ogórek, cukinię, dynię i seler uprawiano na przyoranej jesie-nią koniczynie czerwonej, a marchew po pszenicy ozimej. Wiosną stosowano nawożenie kompostem (20-25 t/ha) lub suchym nawozem kurzym (3 t/ha). Nowe odmiany ogórka (Odys F1, Rodos F1, Kronos F1, Tymon F1), odporne lub tolerancyjne w stosunku do mączniaka rzekomego, zapewniały wysoki i dobrej jakości plon. Najlepsze do uprawy ekologicznej były od-miany cukinii wiążące dużą liczbę owoców i wykazujące mniejszą wrażliwość na mączniaka właściwego (Atena F1, Lajko-nik, Soraya). Najplenniejszymi odmianami dyni o małych owocach i intensywnej barwie miąższu były Karowita, Justynka i Uchiki Kuri (typ Hokkaido). Plon marchwi w uprawie ekologicznej był o około 19% niższy niż w uprawie konwencjonalnej. Odmiany holenderskie (Komarno F1, Joba) dały wyższy plon i miały lepszą barwę miąższu korzenia, niż stare odmiany pol-skie (Perfekcja, Regulska). Uprawa koniczny czerwonej w przedplonie i nawożenie kompostem zapewniło odpowiednią dla uprawy selera dostępność składników pokarmowych w glebie. Odmiana Diamant dała wyższy plon korzeni lepszej jakości niż odmiana Edward.The development of organic agriculture, supported in UE for many years is also listed in Polish Program of Rural Devel-opment for years 2007-2013. Restricted use of mineral fertilizers and pesticides in organic production causes higher re-quirements concerning cultivars than in conventional one. The proper variety selection is considered as the easiest and most effective method of production risk limitation and pest infestation. The aim of the research conducted in years 2008 - 2010 was to define species and cultivars from Cucurbita and root crops most suitable for organic production of vegetables. In species and cultivars selection the economic value, market interest, earliness, fertilizer requirements, susceptibility to weeds and pest resistance were considered. Cucumber, zucchini, winter squash and celeriac were grown on ploughed in in autumn red clover and carrot after winter wheat. In spring compost (20 - 25 t/ha) or dried chicken manure (3 t/ha) were applied. New cucumber cultivars (Odys F1, Rodos F1, Kronos F1, Tymon F1), resistant or tolerant to downy mildew, ensured high yield of good quality. Zucchini cultivars setting a lot of fruits and less susceptible to powdery mildew were the most convenient to organic cultivation. Karowita, Justynka and Uchiki Kuri (type Hokkaido) were the highest yielding cultivars of small fruits and high intensive flesh colour. The yield of carrot was about 19% lower in organic cultivation than in con-ventional one. Dutch varieties (Komarno F1, Joba) gave higher yield and have better colour of root flash than the old polish ones (Perfekcja i Regulska). Red clover grown as a precrop and compost fertilization provided in soil a proper nutrient availability for celeriac. Cultivar Diamant gave higher yield and better root quality than cv. Edward