Przedsiębiorstwo energetyczne na konkurencyjnym rynku energii

Until the early 1990s, the domestic power industry was a natural monopoly. This was caused by the specificity of the operation of the electricity transmission and distribution sub sectors, technical challenges of coordinating the operation of generating units and transmission networks, requirements regarding long-term forecasting of the industry development, and returns to scale. In view of the above, the objective of the presented paper is to assess the economic situation of energy companies operating in a competitive electricity market. The article analyses the main areas of activity of the energy companies, i.e.: the areas of production, transmission, distribution, and sales. In addition, the market shares of the various energy companies, in terms of generating capacity and the amount of the energy produced, were analyzed. Furthermore, the technical and economic situation of enterprises operating in the power sector was also subjected to analysis. The mentioned analysis has revealed that the profit received from the main activity of the enterprises (i.e. the sale of electricity) has decreased in recent years. What is more, the energy sector must adapt to legal and regulatory changes related to the intensification of the decarbonization policy pursued by the European Commission. Therefore, national energy should focus on developing skills in the areas of innovation, such as: electro mobility, energy storage, energy management, etc.Krajowy przemysł elektroenergetyczny rozwijał się do wczesnych lat dziewięćdziesiątych XX wieku w strukturze państwowego monopolu naturalnego. Spowodowane to było specyfiką funkcjonowania podsektorów przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, wyzwaniami technicznymi koordynacji pracy jednostek wytwórczych i sieci przesyłowych, wymogami w zakresie długoterminowego prognozowania rozwoju branży oraz efektami skali. W związku z powyższym celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie oceny sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw energetycznych funkcjonujących na konkurencyjnym rynku energii elektrycznej. W artykule przeanalizowano główne obszary działalności przedsiębiorstw energetycznych, tj. obszar wytwarzania, obszar przesyłu, obszar dystrybucji oraz obszar sprzedaży/obrotu. Zbadano także udziały rynkowe poszczególnych spółek energetycznych, pod względem posiadanych mocy wytwórczych oraz wielkości produkowanej energii elektrycznej. Ponadto przeprowadzono analizę sytuacji techniczno-ekonomicznej przedsiębiorstw funkcjonujących w sektorze wytwarzania energii elektrycznej. Analiza ta wskazała, że w ostatnich latach zmalały zyski generowane z podstawowej działalności przedsiębiorstw (tj. ze sprzedaży energii elektrycznej). Dodatkowo sektor energetyczny musi się dostosowywać do zmian otoczenia prawno-regulacyjnego, związanego z intensyfikacją prowadzonej przez Komisję Europejską polityki dekarbonizacyjnej. Dlatego też krajowa energetyka powinna ukierunkować swe działania na budowę kompetencji w innowacyjnych obszarach, takich jak elektromobilność, magazynowanie energii, zarządzanie energią itp