Application and manufacture of electrical measuring devices in Częstochowa to 1920 year (in the outlook)

W pracy opisano powstanie miasta Częstochowa oraz pokazano początki zastosowań energii elektrycznej na Ziemi Częstochowskiej. Przedstawione zostały badania stanu naładowania butelek lejdejskich (kondensatorów) w latach 1778/1779 prowadzone przez studentów Uniwersytetu Jasnogórskiego a kierowanych przez księdza pijara Józefa Osińskiego, galwanometry firmy „Siemens & Halske” oraz busole stycznych początkowo stosowane na telegrafach kolejowych Drogi Żelaznej Warszawsko - Wiedeńskiej od 1852 roku, mierniki elektryczne stosowane w energetyce przemysłowej i zawodowej oraz przenośne urządzenia pomiarowe stosowane w sieci telefonicznej Jana Bełdowskiego w Częstochowie. Przedstawiono częstochowskich producentów mierników elektrycznych: Zakład Ślusarski i Elektro-Mechaniczny F. Błachowicz oraz firmę Rydzewski i S-ka. Pokazano pierwsze zakłady przemysłowe wykorzystujące energię elektryczną do celów oświetlenia i produkcji. Opisano również powstanie oraz początki Urzędu Kontroli Miar i Wag w Częstochowie w 1917 roku.The paper describes the origin of the city of Czestochowa and shows the beginnings of electricity applications on Czestochowa Land. Leyden bottles (capacitors) were tested in 1778/1779 by students of Jasna Gora University and led by priest Jozef Osiński, the Siemens & Halske galvanometers, and the tangent galvanometers originally used on railway telegraphs of the Warsaw-Vienna Railway since 1852 and electrical meters used in industrial and professional power industry and portable measuring devices used in Jan Bełdowski telephone network in Czestochowa. Czestochowa manufacturers of electrical meters are presented: Zakład Ślusarski i Elektro-Mechaniczny F. Błachowicz and Rydzewski i S -ka. The first industrial plants using electricity for lighting and production were shown. The uprising and origins of the Weights and Measures Inspection Office in Czestochowa were also described in 1917