Experimental identification of the force causing the recoil of 12/70 smoothbore hunting firearm

Przedstawiono wyniki badań mających na celu wyznaczenie siły wymuszającej odrzut gładkolufowej broni myśliwskiej kal. 12/70. Badaniami objęto dwa typy amunicji: kulową Big Game Palla B&P, z pociskiem typu Brenneke i Mythos 40 Valle, z ładunkiem śrutu. Doświadczalnie wyznaczono cechy konstrukcyjne amunicji, jak: masa pocisku umownego (pocisk i przybitka lub ładunek śrutu i koszyczek), masa ładunku prochu itd. Następnie wykonano dla każdego typu naboju po jednej serii strzelań z ciśnieniowej broni balistycznej. Zarejestrowane podczas tych badań przebiegi ciśnienia w funkcji czasu posłużyły do obliczenia siły wymuszającej odrzut broni. Otrzymane wyniki mogą być wykorzystane w procesie pro-jektowania amortyzatora odrzutu lub podstawy dla badanej broni kal. 12/70, w tym do sformułowania założeń projektowych dla sterowanego tłumika z cieczą magnetoreologiczną (MR).Results of investigations focused on determination of the force causing the recoil of 12/70 calibre smoothbore hunting firearm are presented. Two types of ammunition were tested: ball type Big Game Palla B&P with Brenneke round and Mythos 40 Valle with the charge of shots. Following designing characteristics of the ammunition were experimentally determined: mass of the agreed equivalent of the round (round and the wad or shots and the basket wad), mass of powder charge, etc. Next a series of shots was fired from a ballistic pressure weapon for each type of cartridges. The graphs of the pressure in function of time were registered during these tests and used to calculate the force enforcing the recoil of the firearm. The received results may be used in designing process for a recoil absorber or a mount for the tested weapon of 12/70 calibre, including preparation of designing specifications for a controlled damper with magnetorheological fluid (MR)