Sterowanie gotowością środków transportu w decyzyjnych semi-markowskich modelach procesu eksploatacji

The issues presented in this research paper refer to problems connected with the control process for exploitation implemented in the complex systems of exploitation for technical objects. The article presents the description of the method concerning the control availability for technical objects (means of transport) on the basis of the mathematical model of the exploitation process with the implementation of the decisive processes by semi-Markov. The presented method means focused on the preparing the decisive for the exploitation process for technical objects (semi-Markov model) and after that specifying the best control strategy (optimal strategy) from among possible decisive variants in accordance with the approved criterion (criteria) of the activity evaluation of the system of exploitation for technical objects. In the presented method specifying the optimal strategy for control availability in the technical objects means a choice of a sequence of control decisions made in individual states of modelled exploitation process for which the function being a criterion of evaluation reaches the extreme value. In order to choose the optimal control strategy the implementation of the genetic algorithm was chosen. The opinions were presented on the example of the exploitation process of the means of transport implemented in the real system of the bus municipal transport. The model of the exploitation process for the means of transports was prepared on the basis of the results implemented in the real transport system. The mathematical model of the exploitation process was built taking into consideration the fact that the model of the process constitutes the homogenous semi-Markov process.Zagadnienia przedstawione w pracy dotyczą problemów związanych ze sterowaniem procesem eksploatacji realizowanym w złożonych systemach eksploatacji obiektów technicznych. W artykule przedstawiono opis metody sterowania gotowością obiektów technicznych (środków transportu), na podstawie matematycznego modelu procesu eksploatacji z zastosowaniem decyzyjnych procesów semi-Markowa. Przedstawiona metoda polega na opracowaniu decyzyjnego modelu procesu eksploatacji obiektów technicznych (modelu semi-Markowa), a następnie wyznaczeniu najlepszej strategii sterowania (strategii optymalnej) spośród możliwych wariantów decyzyjnych, ze względu na przyjęte kryterium (kryteria) oceny działania systemu eksploatacji obiektów technicznych. W opracowanej metodzie wyznaczenie strategii optymalnej sterowania gotowością obiektów technicznych oznacza wybór ciągu decyzji sterujących, podejmowanych w poszczególnych stanach modelowanego procesu eksploatacji, dla którego funkcja stanowiąca kryterium oceny osiąga wartość ekstremalną. Do wyboru optymalnej strategii sterującej zaproponowano zastosowanie algorytmu genetycznego. Całość rozważań przedstawiono na przykładzie procesu eksploatacji środków transportu, realizowanego w rzeczywistym systemie autobusowego transportu miejskiego. Model procesu eksploatacji środków transportu opracowano na podstawie wyników badań zrealizowanych w wybranym rzeczywistym systemie transportowym. Matematyczny model procesu eksploatacji został zbudowany, przy przyjęciu założenia, że modelem tego procesu jest jednorodny proces semi-Markowa