Lokalizacja przecinek ścianowych a ryzyko tąpnięcia na wybiegu frontu w świetle badań modelowych

The paper outlines the main objectives of the method used for assessment of rockburst hazard during longwall mining operations taking into account factors expressing the confined work conditions. Relying on analytical approach, the conditions are examined that are likely to trigger the rockburst occurrence along the face, with regards to the location of cross-cuts and taking into account the presence of past excavation and geological disorders in the overlying strata. Simulation data apply to three cases of model loading, representing the impacts of residual pillars, gobs surrounded by undisturbed blocks of coal and the presence of faults, whilst the procedure involves five possible locations of opening-out cross-cuts in relation to characteristic points in the model. Results are examined basing on variability patterns of stress concentration and energy density distribution in the proximity of the workface in the course of progressing mining operations.W artykule przedstawiono główne założenia wykorzystanej metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami towarzyszącego wybieraniu złoża pokładowego systemem ścianowym z uwzględnieniem oddziaływania elementów opisujących skrępowane warunki prowadzenia robót. Wychodząc z rozważań analitycznych analizie poddano kwestie związane z możliwością wystąpienia tąpnięcia na wybiegu frontu eksploatacyjnego w funkcji usytuowania wyrobisk startowych względem pozostawionych w warstwach nadbudowy typowych zaszłości eksploatacyjnych lub zaburzeń geologicznych. Zaprezentowano rezultaty symulacji komputerowych dla trzech schematów obciążenia modelowego ilustrującego wpływ filara resztkowego, zrobów otoczonych caliznami i uskoku o dużym zrzucie z uwzględnieniem pięciu różnych lokalizacji przecinek ścianowych w stosunku do punktów charakterystycznych modelu. Dyskusję wyników prowadzono w oparciu o rozkłady zmienności współczynnika koncentracji naprężeń oraz gęstości energii generowanej w otoczeniu frontu w konsekwencji rozwoju eksploatacji