Preserving original deformations in the object as a conservation issue on the example of the Franciscan Church in Jasło. Part I

Artykuł daje pogląd na współczesne rozwiązywanie zagadnień konserwatorskich przy zachowywaniu zastanych plastycznych odkształceń elementów architektonicznych. Takie podejście konserwatorskie mające na celu utrwalanie formy, kształtu bryły oraz elementów architektonicznych bez purystycznych poprawek traktuje obiekt jako dokument historyczny. Odkształcone sterczyny kościoła oo. Franciszkanów w Jaśle budziły zainteresowanie architektów, historyków sztuki oraz entuzjastów budowli architektonicznych. Prowadzone od kilku lat dyskusje i fragmentaryczne badania nie dawały przekonujących wyjaśnień co do przyczyny tego oryginalnego zjawiska. Dopiero kompleksowe badania wykonane w roku 2012 pozwoliły na wyjaśnienie tego interesującego zjawiska, tj. odkształceń łukowych sterczyn, i zaproponowanie rozwiązań konserwatorskich, z pozostawieniem elementów architektonicznych w formach zakrzywionych.The article offers an insight into modern solutions of conservation issues such as preserving the existing plastic deformations of architectonic elements. This conservation approach intended to maintain the form, shape and architectonic elements without purist improvements treats the object as a historic document. Deformed pinnacles of the Franciscan church in Jasło used to arouse interest among architects, art historians and enthusiasts of architecture. Discussions and fragmentary research which had been conducted for some years, did not yield convincing explanations concerning the cause of that original phenomenon. It was only the complex research carried out in 2012 that allowed for clarifying the interesting phenomenon i.e. curving deformations of pinnacles, and suggesting conservation solutions leaving the architectonic elements in their curved forms