Zagadnienia konserwacji i rewitalizacji budynków mieszkalnych, publicznych i przemysłowych z drugiej połowy XIX i początku XX wieku w Kijowie i Krakowie

The article concerns the characteristic features of the formation of historical buildings during the period of dominance of historicism and secession in architecture, as well as their contemporary adaptations to new functions and the condition of preservation in the aspect of conservation. As recent experience from the cities in Poland (Krakow) and Ukraine (Kiev) show, basic problems with the protection of the historical resources result from the lack of social education in the field of cultural heritage protection, non-compliance with applicable regulations and insufficient consideration of protection tasks in current planning policy. It should also be noted that in many cases, historical buildings and complexes (of administrative, cultural, residential or industrial function), shaped at the end of the 19ᵗʰ and the beginning of the 20ᵗʰ century, no longer meet modern standards. This often leads to social conflicts, threatens their existence and value, which can be lost through unprofessional modernization, reconstruction or adaptation works.Artykuł dotyczy charakterystycznych cech kształtowania budynków historycznych w okresie dominacji historyzmu i secesji w architekturze, a także ich współczesnych adaptacji do nowych funkcji oraz stanu zachowania w aspekcie konserwatorskim. Jak pokazują ostatnie doświadczenia z terenu miast Polski (Kraków) oraz Ukrainy (Kijów), podstawowe problemy z ochroną historycznego zasobu wynikają z braku edukacji społecznej w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, nieprzestrzegania obowiązujących przepisów oraz niedostatecznego uwzględnienia zadań ochronnych w bieżącej polityce planistycznej. Należy także zauważyć, że w wielu przypadkach historyczne obiekty i zespoły (o funkcji administracyjnej, kulturalnej, mieszkalnej czy przemysłowej), ukształtowane na końcu XIX i na początku XX wieku, nie spełniają już współczesnych standardów. Prowadzi to wielokrotnie do konfliktów społecznych, zagraża ich egzystencji oraz wartości, która może zostać zatracona poprzez nieprofesjonalnie przeprowadzone prace modernizacyjne, przebudowy czy adaptacje