Dynamic reaction of a human on vibrations by analysis of a single-dimensional biomechanical model

W artykule przedstawiono koncepcje ujęcia oceny szkodliwości drgań generowanych z różnych źródeł. Omówiono procedury normowe krajowe i zagraniczne, w tym propozycje ISO. Zwrócono uwagę, że wszystkie te procedury mogą być uważane za pośrednie w tym sensie, że odnoszą się do drgań oddziałujących na człowieka, a nie wynikających z reakcji dynamicznej wzbudzanej w poszczególnych organach człowieka. Do takiego podejścia zaliczono również kryteria rozstrzygające o utracie życia w kolizjach komunikacyjnych. Jednocześnie zwrócono uwagę, że w literaturze znajdujemy próby podejścia bezpośredniego. Jego istotą jest badanie reakcji dynamicznej poszczególnych organów człowieka wpisanych w dyskretny model jedno- albo dwuwymiarowy. Przedstawiono wyniki badań własnych osoby poddanej intensywnym oddziaływaniom wibracyjnym celem identyfikacji sztywnościowej modelu proponowanego do oceny szkodliwości drgań typu przemysłowego. Wykazano, że właściwe do tego celu mogą być modele dwuwymiarowe.The article presents the concepts of the assessment of harmfulness of vibrations generated from various sources. Domestic and foreign standard procedures were discussed, including ISO proposals. It has been pointed out that all procedures can be considered as indirect ones, that they refer to vibrations affecting humans, and not those resulting from the dynamic response induced in individual human organs. The same applies to the criteria for determining the loss of life in communication collisions. It was pointed out that in the literature we find attempts of a direct approach, the essence of which is to study the dynamic reaction of individual human organs inscribed in the one or twodimensional model. The results of own tests of a person subjected to intensive oscillatory procedures were presented in order to identify the stiffness model proposed to assess the harmfulness of industrial type vibrations. It has been shown that two-dimensional models can be suitable here