Traces of sacrum in the landscape

Postrzeganie sacrum w krajobrazie to pytanie o doświadczenie pozazmysłowe. Ślady sacrum potrafimy dostrzec tylko wtedy gdy odkryjemy i rozwiniemy nasz potencjał duchowy. Koniecznie trzeba rozróżnić dwa podobnie brzmiące pojęcia: sacrum w krajobrazie i krajobraz sakralny. Identyfikowanie obecność Boga w krajobrazie nie jest tożsame z występowaniem materialnych świadectw religijności, dewocji, bądź ideologii i polityki - jako wyraz zbiorowego doświadczenia, które uzewnętrzniane są w krajobrazie. Wychodząc z chrześcijańskiego dogmatu że Bóg jest wszystkim we wszystkim, to co stworzył nie tylko jest piękne i dobre, ale i przebóstwione. Z teologicznego punktu widzenia nie istnieją krajobrazy nie sakralne. Choć o tym wiemy nie wszędzie potrafimy dostrzec i odczuć ten sakralny aspekt krajobrazu. Najłatwiej przeżywamy sacrum w pięknym otoczeniu, w niezniszczonej krajobrazach naturalnych. Porównujemy majestat przyrody do ogromnej świątyni. Krajobraz kulturowy jest również miejscem sacrum, gdyż traktowany jest jako udział człowieka w dziele stworzenia. W kontemplacji naturalnej przeszkadzają chaos przestrzenny, zaśmiecenie krajobrazu, hałas, brzydota i brud.The ability to see sacredness in the landscape is a question of extrasensory experience. We are able to perceive sacredness only when we discover and develop our spiritual potential. Trivialising, sacredness may be treated as a reflection of culture, and tangible evidence of religiousness, devoutness or ideology and politics can be regarded as manifestations of collective experience in the landscape. In accordance with the Christian dogma which holds that God is everything in everything, what God has created is not only beautiful and good, but also replete with Godliness. From a theological viewpoint, all landscapes are sacral. Although we are aware of that, it is not everywhere that we can notice and feel this sacral aspect of a landscape. We experience sacredness most readily in a beautiful ambience, in undisturbed natural landscapes. We compare the majesty of nature to an immense temple. The cultural landscape is also a sacred place because it is regarded as the contribution of man to the act of creation. Natural contemplation can be disturbed by spatial chaos, landscape littering, noise, ugliness and dirt