Changes in the built-up area in the urban landscape of Bytom from the 19’th to the 21’st century

Krajobraz wielkomiejski w przestrzeni geograficznej cechuje się istotnymi zróżnicowaniami. Jednym z elementów oddziałująccyh na te zmiany jest zabudowa mieszkaniowa. Dotyczy to szczególnie okresu ostatnich 200 lat. Dobrym przykładem takich zmian jest miasto Bytom w południowej Polsce. W artykule wskazano główne czynniki wpływajace na rozwój strefy zabudowy mieszkaniowej w dzielnicy śródmiejskiej Bytomia na poszczególnych etapach ewolucji układu osadniczego. Podstawą badań była szczegółowa analiza historyczno-geograficzna oparta na historycznych mapach badanego miasta oraz badaniach terenowych przeprowadzonych w 2019 r. Efektem przeprowadzonych analiz było wykonanie 5 map z różnych okresów historycznych prezentujących zmienność rozwoju strefy zabudowy mieszkaniowej w Bytomiu. Wykonane ujęcia kartograficzne dowodzą planowości i kunsztu urbanistycznego w polityce przestrzennej miasta w ciągu ostatnich 200 lat. Przeprowadzone analizy potwierdziły jednocześnie, znany także z literatury, fakt rozwoju centralnej części miasta w oparciu o klasyczny model Hoyta. W artykule zwrócono także uwagę na fakt przeszłych i współczenych zagrożen monumentalnej i historycznej zabudowy miasta, która stanowi kluczowy rdzen tego układu.In geographical space, the urban landscape is characterized by significant variability. One of the elements affecting this is housing. This is particularly true for the last 200 years. A good example of such changes is the city of Bytom in southern Poland. This article indicates the main drivers influencing the development of the housing development zone in the Bytom downtown district at particular stages of the evolution of the settlement system. The basis of the research was a detailed historical and geographical analysis based on historical maps of the examined city and field studies carried out in 2019. The result of the analyses carried out was the preparation of 5 maps from different historical periods presenting the variability of development of the residential development zone in Bytom. The cartographic shots prove the urban planning and artistry in the city’s spatial policy over the past 200 years. At the same time, the analyses confirmed, as does the literature, that the development of the central part of the city was based on the classic Hoyt model. This article also draws attention to the past and contemporary threats to the monumental and historical architecture of the city, which is the core of this system