Sacrum in open landscape and city – function and threats

Obecnie spotykane w krajobrazie obiekty kultu religijnego w większości powstały w przeszłości. Być może wynika to z utraty funkcji, którą odgrywało kiedyś sacrum. W jaki sposób dzisiaj ludzie odnoszą się do miejsc uświęconych można zauważyć śledząc np. losy cmentarzy poniemieckich w Polsce. Także funkcje cmentarzy katolickich oraz ich wygląd ulegają przemianom. Na ich przykładzie można zaobserwować różnice między stosunkiem do sacrum w Polsce, a w miastach niemieckich, gdzie granica między tym, co uświęcone a świeckie jest bardzo niewielka. Wpływa na to m.in. postępująca laicyzacja społeczeństw zachodnich. Czy wielkopowierzchniowe miejskie cmentarze komunalne mogą stać się w Polsce parkami? Miejscami chętnie odwiedzanymi nie tylko przez osoby wizytujące groby bliskich, ale ludzi chcących po prostu spędzić czas wśród zieleni. Zmiany dotyczące dzisiejszego stosunku społeczeństwa do sacrum związane są z przemianami historycznymi, kulturowymi i obyczajowymi. Ale czy są to zmiany na lepsze?Places of worship which we find in our landscape today were mostly created in the past. Probably the reason for that is, that these places lost their functional meaning. We can observe today, what is the attitude like to the sacred places, following history of old evangelic cemeteries in Poland. The function and the look of catholic cemeteries is also changing these days. Noticing that, we can observe the differences in attitude to sacral area between Poland and German cities. In the latter there is only fine line between sacral and profane areas. It is caused by progressive western society laicization. Could enormous communal cemeteries in Poland become parks? The places eagerly visited not only by people visiting their relative’s graves, but also by people simply willing to spend some time in nice green landscape? Nowadays changes in people attitude to sacrum are related to historical, cultural and social changes. Are these changes going to be for better