Fauna and importance of thrips [Thysanoptera] for rye and winter wheat in Poland. Part I. Fauna of Thysanoptera on rye and winter wheat in Poland

On the basis of sweep netting samples and young plant and spike samples, the species composition and the incidence of thrips (Thysanoptera) on rye and winter wheat in different regions of Poland have been determined. A list of 49 Thysanoptera species found on these cereal crops and an overview of 11 species referred to "cereal thrips" have been given. The undertaken studies have showed that Haplothrips aculeatus Fab. was dominant on both rye and winter wheat crops.W latach 1981, 1983-1991 przeprowadzono badania nad występowaniem przylżeńców (Thysanoptera) na uprawach żyta i pszenicy ozimej w różnych rejonach Polski. Na podstawie 280 prób z żyta oraz 310 prób z pszenicy ozimej, zebranych w 36 powiatach należących do 15 województw, ustalono skład gatunkowy wciornastków znalezionych na tych zbożach. W sumie zgromadzono 40 161 osobników dorosłych i larw Thysanoptera należących do 49 gatunków. Wśród nich wyodrębniono grupę „wciornastków zbożowych” obejmującą 11 gatunków: Anaphothrips obscurus (Müller), Aptinothrips rufus (Haliday), Aptinothrips stylifer Trybom, Chirothrips manicatus Haliday, Frankliniella tenuicornis (Uzel), Haplothrips aculeatus (Fabricius), Haplothrips tritici Kurdjumov, Limothrips cerealium Haliday, Limothrips denticornis (Haliday), Stenothrips graminum Uzel i Thrips angusticeps Uzel. Stanowiły one ponad 95% wszystkich zgromadzonych osobników Thysanoptera. Na życie dominowały na terenie Polski dwa gatunki, a mianowicie: Haplothrips aculeatus Fab. (65,2% wszystkich znalezionych na tym zbożu „wciornastków zbożowych”) oraz Limothrips denticornis Hal., stanowiący 27,6% wszystkich osobników. Z pozostałych gatunków „wciornastków zbożowych” liczniej na życie występował Chirothrips manicatus Hal. (2,8% osobników). Na pszenicy ozimej najliczniejszym gatunkiem był Haplothrips aculeatus Fab., który stanowił 48% wszystkich „wciornastków zbożowych”. Na terenie południowo-wschodniej Polski dominował Haplothrips tritici Kurdj., a procentowy udział H. aculeatus spadł do 29%. Wśród innych gatunków zbożowych znalezionych na pszenicy najliczniej wystąpiły: Limothrips denticornis (11,4%) i Frankliniella tenuicornis (5,4%). Pozostałe gatunki „wciornastków zbożowych” wystąpiły na życie i pszenicy ozimej nielicznie, że można je potraktować jako element przypadkowy na tych uprawach