The effects of standard living on municipal waste generation in Podlasie province

W pracy podjęto próbę oceny wpływu standardu życia mieszkańców województwa podlaskiego na ilość wytwarzanych odpadów komunalnych. Analizę zmian ilości odpadów prowadzono dla obszaru całego województwa, w ośmioletnim przedziale czasowym (2001-2008). Do analiz przyjęto 8 zmiennych charakteryzujących standard życia mieszkańców i mogących różnicować generowanie od-padów w poszczególnych regionach oraz dwie zmienne związane z generowaniem odpadów (ilość wytworzonych odpadów oraz wskaźnik nagromadzenia odpadów). Jako narzędzie analityczne wykorzystano pakiet Statistica, za pomocą którego ustalono kierunek oraz siłę oddziaływania między wybranymi zmiennymi a ilością odpadów, opisano zależności występujące między nimi oraz przeanalizowano struktury w uzyskanych danych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazały, że poszczególne zmienne mają różny wpływ na wytwarzanie odpadów, czego wyrazem jest przestrzenne zróżnicowanie ilości odpadów. Stwierdzono m.in. zanikanie współzależności między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem a ilością generowanych odpadów. W skali województwa zaobserwowano wysoką korelację, między ilością odpadów a ludnością korzystającą z oczyszczalni ścieków oraz stopniem urbanizacji. Stwierdzono, że są to korelacje właściwe dla obszarów zurbanizowanych, obejmujących m. in. miasta na prawach powiatu. Analiza współczynników korelacji wskazała również na dodatnią korelację między wskaźnikiem nagromadzenia odpadów a ilością osób bezrobotnych oraz zużyciem wody z wodociągów w gospodarstwie domowym. W celu sklasyfikowania badanego obszaru na typologiczne grupy, podobne do siebie ze względu na standard życia i ilość wytwarzanych odpadów, wykorzystano analizę skupień, a jej wyniki zobrazowano graficznie.The paper attempts to assess the effect of standard living on municipal waste generation in Podlasie Province. Changes of waste quantity were analysed in all province’s districts in eight-year period. Eight parameters (variables), which characterise standard living and which may differentiate waste generation in each region, were taken for analyse. Two variables connected with waste generation (waste quantity and waste generation index) were also taken into consideration. As an investigation tool was used the Statistica packet. It allows to determine direction and strength of interaction between selected variables as well as to describe the interdependences and structure of them. The obtained results have shown, that different variables influence in different way on waste generation. As a results of this a regional diversity of waste has appeared. It was also observed reduction of correlation value between the average monthly salary and amount of generated waste. In the whole province it was observed a high correlation between the waste quantity and population using sewage- treatment plants as well as urbanisation level. It was assumed that such a correlations are appropriate for urban areas. Analyse of correlation coefficient in non-urban area has also indicated a positive correlation between waste generation index and number of unemployed persons as well as water consumption. In order to classify analysed area into typological groups – similar in terms of standard living and waste generation - a cluster analyse was used and its results were graphically illustrated