Gęstość umowna drewna świerka pospolitego (Picea abies [L.] Karst.) pochodzącego z powierzchni doświadczalnej zlokalizowanej na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice

The paper presents a comparison of the density of seven provenances of spruce trees, grown on an experimental plot located at Siemianice Forest Experimental Station. This plot is a unique research area on which observations concerning the growth of spruce trees of different provenances have been conducted for 41 years. The conditions in which the trees grow are very similar and it may be assumed that provenance is the element differentiating growth and wood properties. Trees growing on this plot have reached such large dimensions that it was possible to collect experimental material in the form of blocks, from which wood samples for further tests were obtained. Analyses were conducted on 651 samples collected from spruce trees of 7 provenances (Orawa, Międzygórze, Nowe Ramuki, Istebna Bukowiec, Kartuzy, Zwierzyniec 281B, Zwierzyniec Lubelski). The results indicated that wood of each individual provenance differed significantly in terms of the analysed trait. It was found that wood coming from Zwierzyniec Lubelski had the greatest values of basic density, while the lowest values were recorded for the Orawa provenance. Moreover, the examined provenances were divided into four groups, thus creating a ranking list of provenances in terms of the basic wood density of Norway spruce.Artykuł zawiera porównanie gęstości siedmiu proweniencji świerka wyrosłych na powierzchni doświadczalnej na terenie LZD Siemianice. Powierzchnia ta jest unikatowym obiektem badawczym, na którym od wielu lat prowadzone są obserwacje dotyczące wzrostu świerka różnych pochodzeń. Warunki, w których wzrastają drzewa są do siebie bardzo zbliżone i można przyjąć, że elementem różnicującym wzrost i właściwości drewna jest ich pochodzenie. Drzewa rosnące na powierzchni osiągnęły na tyle duże rozmiary, że możliwym było pozyskanie materiału badawczego w formie wyrzynków, z których wyrobiono próbki drewna do dalszych badań. Badania przeprowadzono na 651 próbkach pozyskanych z 7 pochodzeń (Orawa, Międzygórze, Nowe Ramuki, Istebna Bukowiec, Kartuzy, Zwierzyniec, Zwierzyniec Lubelski). Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić,że drewno z poszczególnych pochodzeń istotnie różni się w zakresie badanej cechy. Ustalono, że w zakresie gęstości umownej najwyższe wartości przyjmuje drewno pochodzenia Zwierzyniec Lubelski, a najmniejsze wartości z proweniencji Orawa. Dokonano również podziału badanych pochodzeń na cztery grupy, tworząc tym samym „listę rankingową” najlepszych pochodzeń świerka pospolitego