Estimation of changes firmness apples during storage

W pracy dokonano oceny zmian jędrności jabłek podczas przechowywania w różnych warunkach. Jabłka przechowywano w chłodni oraz w piwnicy. Badanie jędrności jabłek przeprowadzono przy pomocy maszyny wytrzymałościowej MTS sprzężonej z komputerem. Test polegał na pomiarze siły i deformacji w zakresie odkształceń niszczących. Dodatkowo badano twardość skórki w próbie przebicia. Analizę wyników przeprowadzono, wykonując wieloczynnikową analizę wariancji dla danych uzyskanych z testu ściskania oraz pomiaru jędrności. Zmiennymi niezależnymi były: miejsce przechowywania, kształt próbki i okres przechowywania. Przeprowadzono testy Duncana i wyodrębniono grupy homogeniczne. Podjęto próbę opisania zmian jędrności badanych owoców od okresu przechowywania i wyodrębniono krzywą teoretyczną o najlepszym stopniu dopasowania do rzeczywistych wyników. Określono wartości sił maksymalnych w testach ściskania oraz przebicia skórki jabłka. Stwierdzono, że w przypadku owoców przechowywanych w chłodni przełomowym miesiącem był grudzień, kiedy zaobserwowano spowolnienie utraty jędrności, która w ciągu dwóch pierwszych miesięcy przechowywania znacznie spadała oraz, że największe zmiany jędrności skórki jabłek zanotowano dla prób przechowywanych w piwnicy.The paper presents an estimation of changes of apples firmness during storage in various conditions. Apples were stored in a cold-room and in a cellar. The apple firmness tests were carried out on an MTS strength tester connected to a computer. The tests consisted in the measurement of the values of strength and deformation in the range of destructive deformation. Additionally the hardness of skin was tested in puncture tests. Analysis of the results was conducted by means of multifactorial analysis test with multiple repetitions for all compression tests and measurements of firmness. The independent variables were the place of storage, the shape of sample and the period of storage. The Duncan test showed homogenous groups. The changes of firmness and period of storage were described and the theoretical curves with the best fit to the actual results. The maximum values of force in the compression tests and in the apple skin puncture tests were determined. In the case of apples stored in the cold-room December was the decisive month when a slow down of the firmness changes was observed. The largest changes of apple skin strength were noted for the samples stored in the cellar